اگرچه گفتگو، مهارتی است که میتواند روابط زوجین را تقویت کند، اما صحبت کردن پیرامون برخی موضوعات میتواند آسیب جدی به روابط همسران وارد نماید.
برخی از موضوعات، خط قرمز و نبایدهای گفتگوی همسران است؛ یعنی از ابتدا نباید وارد این موضوعات شوند. اگر زوجین درباره این مسائل وارد گفتگو شوند، علاوه بر اینکه انس و محبت میانشان را کاهش میدهد، اغلب اوقات باعث ناراحتی و دلخوری آنها نیز میشود.
موضوعات زیر از جمله مواردی است که شایسته نیست همسران درباره آن گفتگو کنند:
1. گفتگو درباره دیگران
بسیاری از زوجین در فرآیند مشاوره، گلایه میکنند که غالباً گفتگوهای آنها به دلخوری و ناراحتی ختم میشود. از مهمترین علل ناراحتی آنها در این باره، گفتگو درباره دیگران است. صحبت یا گلایه کردن درباره خانواده یکدیگر، از شایعترین این موارد محسوب میشود. وقتی خانم از رفتار مادرشوهر ناراحت شده، این ناراحتی را با همسرش در میان میگذارد. در این حالت، متقابلاً مرد نیز به جای همدلی، از مادرش دفاع میکند. درنتیجه زن و شوهر از یکدیگر دلگیر و آزرده میشوند.
در گفتگوهای همسران، گاهی حتی گفتن خوبیهای دیگران نیز پسندیده نیست و ممکن است آثار منفی متعددی را در بر داشته باشد. زمانی که خانمی از خوبیهای برادرشوهرش تعریف میکند، اگرچه ممکن است نیت و هدف او کاملاً خوب و پسندیده باشد، اما همین تعریف کردن میتواند منشأ بروز اختلافات و ناراحتیها شود. در اینگونه موارد، ممکن است مرد برداشت کند که خودش اینگونه نیست و همسرش دوست دارد که او نیز اینگونه باشد.
از جمله دغدغههای خانوادههای مذهبی این است که چه کنیم تا دچار غیبت و بدگویی دیگران نشویم. اگر همسران در فضای خانواده، هیچگاه به خودشان اجازه ندهند که درباره دیگران (چه مثبت و چه منفی) صحبت کنند، اساساً هیچگاه وارد غیبت و بدگویی دیگران نیز نخواهند شد. در ضمن همسران میتوانند کلمه یا علامتی را میان خودشان به عنوان رمز قرار دهند تا هرگاه یکی از آنها به طور اتفاقی یا ناخواسته، گفتگو درباره دیگران را آغاز کرد، دیگری رمز را بگوید و مانع ادامه این گفتگو شود.
2. خاطرات تلخ گذشته
در همه زندگیها به طور طبیعی، خاطرات تلخ و شیرین به چشم میخورد. به طور قطع میتوان گفت زندگی و خانوادهای در دنیا وجود ندارد که اتفاقات ناخوشایند و تلخ در آن وجود نداشته باشد. گاهی آنقدر هیجان منفی یک خاطره زیاد بوده که حتی اگر فرد امروز، آن خاطره یا اتفاق را بیان کند، حال روحی او خراب خواهد شد. بیان خاطرات تلخ و نامطلوب گذشته، عمدتاً آثار منفی و ناخوشایندی برای افراد در بر دارد. اگر 20 سال پیش، دختر و پسر با یکدیگر ازدواج کردهاند، اما مثلاً تور عروس نگرفتهاند یا در دوران عقد، مادرزن حرفی گفته که داماد به شدت ناراحت شده است، بدون تردید بازگو کردن این خاطرات، ثمرهای جز کینه، کدورت و دلخوری در بر نخواهد داشت.
در اینگونه موارد برای اینکه رفتار سالم و مناسبی داشته باشیم، تأسی و اقتدا به صفت بخشنده بودن خداوند متعال میتواند مؤثر باشد. زمانی که بندهای از خطا و اشتباهات خودش توبه میکند، خداوند متعال نیز تمام پرونده خطاهای قبلی او را میبندد. فرد حتی اگر خطای جدیدی انجام دهد و بخواهد مجدداً توبه کند، خداوند متعال به هیچوجه گذشته بنده را به رخ او نمیکشد. پس شایسته نیست اتفاقی که چندین سال از آن میگذرد را به زمان حال بیاوریم و حال خودمان و همسرمان را خراب کنیم.
3. خواستگاران و ارتباطهای قبل از ازدواج
افرادی که مجرد هستند، به طور معمول ممکن است خواستگاریهای متعددی داشته باشند. برخی از این خواستگاریها حتی ممکن است به مرحله نامزدی نیز رسیده باشد؛ اما به ازدواج ختم نشده باشد. اینگونه خواستگاریها یا روابط قبلی که ممکن است در هر زندگیای پیش بیاید، نباید بعد از ازدواج و تشکیل زندگی بازگو گردد.
در ضمن سؤال کردن زوجین درباره این روابط نیز نمیتواند مفید باشد؛ بلکه میتواند مشکلاتی را در زندگی ایجاد کند. آیه 101 سوره مائده این مطلب را تایید میکند: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ»؛ «اى كسانى كه ايمان آوردهايد! از چيزهايى كه اگر براى شما آشكار گردد شما را اندوهناك مىكند، مپرسيد».
پس از آنجایی که بازگو کردن برخی مسائل، احتمال ناراحتی و دلخوری همسر را بیشتر میکند، ازاینرو میبایست از این نوع گفتگوها پرهیز کرد.