اندیشه ظهور منجی در تفکر اسلامی، اندیشهای اصیل و مهم بوده است، که میتوان آن را از وجود مدعیان دروغین مهدوی ــ از صدر اسلام تا کنون ــ فهمید.
در طول تاریخ هر اندیشهای که ارزشمند بوده است و میتوانسته است بر زندگی بشری اثرگذار باشد، مورد سوء استفاده بد اندیشان و شیادان قرار گرفته است، یکی از این اندیشهها تفکر و اعتقاد به وجود منجی در آخرالزمان است.
اندیشه آمدن منجی که در اسلام با ظهور حضرت مهدی(علیهالسلام) پیوند خورده است، و از سوی رسول گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله) و ائمه معصومین(علیهمالسلام) مورد تأکید قرار گرفته است. در طول تاریخ از گزند در امان نمانده است و هر از گاهی برخی افراد تلاش کردهاند خویشتن را امام زمان(علیهالسلام) معرفی کرده و به نحوی از این اندیشه سوء استفاده کنند، و مردم را به سمت خویش جذب نمایند. این افراد، محدود به دوران معاصر یا یک قرن گذشته نمیشود، بلکه با رجوع به تاریخ، به این حقیقت راه مییابیم که از صدر اسلام تاکنون مدعیان دروغین وجود داشتهاند.
وجود مدعیان دروغین از صدر اسلام تا کنون به این حقیقت مهم اشاره دارد که اندیشه مهدوی، یک اندیشه اصیل و راسخ در جامعه اسلامی است؛ زیرا اگر این چنین نبود، نه مدعیان دروغین میتوانستند آن را مطرح کنند و نه مردم حجت و دلیلی برای پیروی کردن از آنان برای خویش داشتند. وجود این مدعیان به خوبی نشان میدهد که جامعه اسلامی به این اندیشه توجه داشته است.
در ادامه به قسمتی از انحرافات و مدعیان دروغین دو قرن اول اشاره میکنیم، تا خوانندگان محترم هم با این شیادان آشنا شوند و هم شاهدی باشد بر نکتهای که در بالا به آن پرداختیم.
1. طرفدارن عبدالله سبا، مولای متقیان امام علی(علیهالسلام) را همان مهدی موعود نامیدند.[1]
2. فرقه كيسانيه(پیروان محمد بن حنفیه) محمد بن حنفیه را همان مهدى موعود دانسته که در كوه رضوى بسر میبرد و از آنجا ظهور میکند.[2] بدون آنكه او چنين ادعائى كرده باشد.
3. ابو جعفر محمد بن عبد اللّه، فرزند منصور دوانيقى كه خود منصور هم از روى رقابت با نفس زكيه مردم را دعوت به مهدويت او مىكرد.[3]
4. فرقه ناووسیه نیز معتقد شدند امام صادق(علیهالسّلام) همام مهدی موعود است.[4]
5. واقفيه نیز امام موسی کاظم(علیهالسلام) را مهدی موعود مهرفی کردند.[5]
6. طايفه «محمديه» بعد از وفات امام حسن عسکری(علیهالسلام) به امامت برادر ایشان محمد بن على معتقد شدند و او را مهدی موعود نامیدند.[6]*
در نتیجه: آنقدر«اصل ظهور منجی» در جوامع اسلامی مسلم بوده و مردم به انتظار این وعده آسمانی نشسته بودند که شیادان از آن سوء استفاده کرده و خود را همان منجی موعود معرفی میکردند، بنابراین کثرت این جماعت دلیل روشنی بر تثبیت و استحکام اعتقاد به مهدویت است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پینوشت
[1]. الغيبة للحجة، شیخ طوسی، دار المعارف الإسلامية،1411ق، ص 192.
[2]. الملل و النحل، محمد بن عبد الكريم شهرستانى، الشريف الرضي، 1364ش، ج1، ص 37.
[3]. المهدی فی السلام، سعد محمد حسن، دارالکتاب العربی فی المصر، 1953م، ص117.
[4]. اسفراینی، طاهربن محمد، التبصیرفی الدین، بیروت، عالم الکتب، ۱۹۸۳، الطبعة الاولی، ص۳۷.
[5]. الغيبة للحجة، ص: 196.
[6]. همان، ص 198.
نظرات
این مطلب برای توئیتر فرستاده شده است.