حدیثی که از رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل شده است که برای نگهداری از زنان آنان را در خانه نگهداری کنید از جهت سندی ضعیف است.
برخی از مخالفان اسلام تلاش کرده‌اند، دین اسلام را دینی مخالف زن جلوه دهند، و برای رسیدن به این هدف، به برخی روایات استشهاد کرده‌اند که در ادامه به بررسی یکی از این روایات می‌پردازیم و آن را از جهت سندی مورد بررسی قرار می‌دهیم.
پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله): «استعينوا على النّساء بالعرى فإنّ إحداهنّ إذا كثرت ثيابها و أحسنت زينتها أعجبها الخروج: از بی‌لباسى براى نگهدارى زنان کمک جوئید؛ زیرا زن وقتى لباس فراوان و زینت کامل دارد، مایل به بیرون رفتن است.»
این روایت با این الفاظ در کتاب‌های حدیثی شیعه نقل نشده است، و تنها کتاب نهج الفصاحه[1] آن را نقل کرده است، و از آن رو که در این کتاب سندی برای این روایت نقل نشده است، از جهت سندی مرسل بوده و ضعیف محسوب می‌شود.
این روایت، بر خلاف کتاب‌های شیعیان در کتاب‌ها متعددی از اهل تسنن نقل شده است، با این تفاوت که این سخن را منسوب به خلیفه دوم عمر بن خطاب می‌دانند، و علمای بزرگ اهل تسنن مانند شیخ البانی[2] این روایت را ضعیف شمرده‌اند. و علت این ضعف نیز این‌گونه بیان شده است که این روایت مرفوعه است، یعنی از وسط، یا آخر سند آن یک راوی یا بیشتر حذف شده است، علاوه بر آن، در این سند ناقص نیز «ابن اسحاق» وجود دارد که متهم به مُدَلّس بودن است، به این معنا که فرد تلاش می‌کند ضعف احادیث را به گونه‌ای بپوشاند که مقبول مخاطب قرار گیرد.[3]
گرچه همان‌گونه که بیان کردیم این عبارت در کتاب‌هاش شیعه نقل نشده است، ولی عبارت دیگر که تا حدودی مضمون این سخنی را دارد، در کتاب «الجعفريات» محمد بن محمد بن اشعث، از راويان شيعه در قرن چهارم هجرى، آمده است، و بعد از آن در دیگر کتاب‌های شیعه وارد شده است.
در این کتاب آمده: «النِّسَاءُ عَوْرَةٌ فَاحْبِسُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ وَ اسْتَعِينُوا عَلَيْهِنَّ بِالْعُرْي؛ زنان را در خانه حبس كنيد و براى حبس آن‌ها در خانه به عريان كردن آن‌ها توسّل جوييد.»[4] در مورد این حدیث، نیز باید به این نکته دقت داشت که گرچه نویسنده این کتاب مورد تأیید علما است، از این‌رو این کتاب نیز از اعتبار زیادی برخوردار است، ولی باید به این نکته دقت داشت، که این اندیشمندان نیز به این نکته تأکید داشته‌اند که نویسنده این کتاب احادیث خویش را از طریق شیعه و اهل تسنن نقل کرده است، از این‌رو با توجه به این‌که این روایت در منابع حدیثی قرن‌های ابتدائی شیعه نقل نشده است، نمی‌تواند اعتبار چندانی داشته باشد، و امکان دارد که این حدیث به اشتباه همان حدیث اهل تسنن باشد که در این کتاب به اسم رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، نقل شده است.
پس بنابر نکاتی که بیان شد، انتساب این سخن به رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) چندان مشخص نیست، اما بررسی محتوایی این حدیث را به نوشتاری دیگر می‌سپاریم.[5]
_______________________________________
پی‌نوشت
[1]. نهج الفصاحه، ترجمه ابو القاسم پاينده، دنياى دانش، تهران، چاپ: چهارم، 1382 ش، ح 282.
[2]. نرم افزار مکتب الشامله، کتاب الجامع الصغیر و زیاده، ج1، ص183.
[3]. سلسله احادیث الضعیفه و الموضوعه و أثرها، ج5، ص38.
[4]. الجعفریات، ابن اشعث، محمد بن محمد، مكتبة النينوى الحديثة، تهران، چاپ اول، بی‌تا، ص94.
[5]. تبرج علت نهی پیامبر از خریدن لباس نو برای زنان