رهروان ولایت ـ ما در این مطلب روایاتی را نقل کردیم که دال بر افضلیت امیرالمومنین(علیهالسلام) بر جمیع امت اسلامی بعد از رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) بود؛ در اینجا روایتی را از منابع اهل سنت نقل میکنیم که بیان میکنند امیرالمومنین(علیهالسلام) دارای تمام صفات انبیاء است و چون همه صفات را دارد، بر همه آنان نیز برتری دارد. این روایت در بسیاری از کتب اهل سنت وارد شده و علمای آنها تاييد كردهاند که در صحّت آن، جای هیچ شکی وجود ندارد.
«محمّد بن طلحه شافعى» از رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) نقل میکند که حضرت فرمود: «مَنْ اَرَادَ اَنْ يَنْظُرَ اِلَى آدَمَ فِى عِلْمِهِ وَ اِلَى نُوحٍ فِى تَقْوَاهُ وَ اِلَى اِبْرَاهِيمَ فِى حِلْمِهِ وَ اِلَى مُوسَى فِى هَيْبَتِهِ وَ اِلَى عِيسَى فِى عِبَادَتِهِ فَلْيَنْظُرْ اِلَى عَلِىِّ بْنِ اَبِيطَالِب؛ هر كس میخواهد به «آدم» ابو البشر در علم و دانش، و به «نوح »در تقوا، و به «ابراهيم» در حلم و شكيبایی، و به «موسى» در هيبت و جلال، و به «عيسى» در عبادت نگاه كند، به علىّ بن ابيطالب نگاه کند».[1]
«فخر رازى» از علمای طراز اول اهل سنت نیز در تفسير آيه مباهله[آل عمران/ 61] بعد از آنكه مىگويد كه از این آیه استفاده مىشود كه «على»(علیهالسلام) نفس رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) بوده است؛ میگوید: لازمه این سخن این است که علی بن ابیطالب(علیهالسلام) از جمیع انبیاء هم بالاتر باشد، زیرا بدون شک رسول خدا(صلیاللهعلیهوآله) از جمیع انبیاء بالاتر و با فضیلتتر است.
سپس میگوید موید این سخن، این روایت از پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) است که مورد اتفاق جمیع فرق اسلامی است؛ که حضرت فرمود: «من اراد ان يرى آدم فى علمه، و نوحا فى طاعته، و ابراهيم فى خلّته، و موسى فى هيبته، و عيسى فى صفوته فلينظر الى علىّ بن ابيطالب: هر كس بخواهد آدم را در علمش؛ نوح را در طاعتش، ابراهيم را در خلّتش، و موسى را در هيبتش، و عيسى را در برگزيدگى و خلوصش ببيند، بايد علىّ بن ابیطالب(علیهالسلام) را ببيند». سپس میگويد: اين حديث بیان میکند كه تمام كمالاتى كه در آن پيمبران جدا جدا بوده است، در علىّ بن ابیطالب[علیهالسلام] جمع شده است، و اين یعنی حضرت از تمام پيامبران بالاتر است.[2] «شيخ سليمان قندوزى حنفى» نیز همین روایت را در کتب خود نقل میکند.[3]
با توجه به این روایت و امثال آن که در منابع اهل سنت نیز به شکل فراوانی وجود دارد؛ طبق فرموده پیامبر اکرم(صلیاللهعلیهوآله) امیرالمومنین(علیهالسلام) تمام خصوصیات و اخلاق بارز جمیع انبیاء را دارند و با این حساب بر تمامی آنها برتری دارد و افضل انسانهاست از ابتدای خلقت تا روز قیامت، البته بعد از نبی اکرم(صلیاللهعلیهوآله).
-----------------------------------------------
پینوشت:
[1]. مطالب السّئول، ص 22؛ الفصول المهمّة، ص 121.
[2]. تفسير فخر رازى، ذیل آيه مباهله، ج 7، ص 86.
[3]. ينابيع المودّة، ص 214؛ همچنین این روایت در این منابع هم وارد شده است: المناقب، ص 49 و ص 245؛ الرّياض النّضرة، ج 2، ص 217؛ شرح نهج البلاغه، ج 2، ص 229.