İmam Zeynülâbidin (a.s) on iki imam silsilesinin dördüncüsüdür. Meşhur kavle göre Hicri 38 yılının Şaban ayının beşinci günü Medine şehrinde doğmuştur.[1] İmam Zeynülâbidin’in (a.s) değerli babası, Hz. Hüseyin bin Ali bin Ebu Talip’tir. Değerli annesi ise, Sasanî padişahlarından 3. Yezdgerd’in kızı Şehribanu’dur.[2]
İmam Zeynülâbidin (a.s), hayatının iki yılını Emiru’l-Müminin Ali’in (a.s) hilafeti döneminde, on yılını amcası İmam Hasan’ın (a.s) zamanında, on bir yılını da babası İmam Hüseyin’in (a.s) hizmetinde geçirmişti.[3]
Hicretin 60. yılında Yezit için biat istendiğinde babası Hz. İmam Hüseyin ve akrabalarıyla birlikte Mekke’ye azimet ederek Yezit’e biat etmekten kaçınmışlardır. Bir yandan hükümet memurlarının takip etmesi, öte yandan da Kufe halkının daveti üzerine babası İmam Hüseyin, tüm aile fertleri ve onlara katılan yarenleriyle birlikte Kufe’ye doğru hareket etmişlerdir. Ama Kufeliler’in vefasızlığı ve Yezit ordusunun saldırısı onların Kufe’ye varmalarına engel olmuş ve o belalı Kerbela çölünde ikamet etmeğe mecbur bırakılmışlar. Bilahare Muharrem ayının onuncu günü olan Aşura gününde İmam Hüseyin’in (a.s), aile bireyleri ve yaranları ile Yezit ordusu arasında savaş başladığında İmam Zeynülâbidin (a.s) şiddetli bir şekilde hasta olduğundan bu kanlı savaşa katılamadı. Ama o günde babasının, kardeşlerinin, amcalarının ve birlikte olduğu kadınlar hariç bütün dostlarının şehit edildiklerine şahit oldu. İmam Hüseyin’in (a.s) şahadete erişmesiyle de imamet ve halkı hidayet etme sorumluluğu onun üzerine yüklenmiş oldu. İmam Zeynülâbidin (a.s)’ın imamet vazifesi, Kerbela’da esir düşmesiyle başlamıştır. İmam’ı (a.s) Kerbela’dan Kufe’ye götürdüklerinde boynuna lâleler vurup ellerini kelepçelemişlerdi..[4]
Kufe valisi İbn-i Ziyad (lanetullahi aleyh), Ali bin Hüseyin (İmam Zeynu’l-Abidin-a.s-) ve ailesini ulu caminin yanındaki bir eve götürmelerini emretti.
Notlar:
1. Keşfu’l-Ğumme, c.2, s.285.
2. Kafi, c.1, s.66; Menakıb-i İbn-i Şehraşub, c.4, s.176.
3. İrşad, c.2, s.137.
4. Emali-yi Tusî, s.91.