روایت امیرالمومنین(علیه‌السلام) در نهج البلاغه در رابطه با ناقص العقل بودن زنان، شاید ناظر به غلبه احساسات در زنان باشد.
برخی افراد مدعی شده‌اند که دین مبین اسلام به زنان اهانت کرده و ایشان را ناقص‌العقل خوانده است. و برای ادعای خویش به خطبه 80 نهج البلاغه استشهاد می‌کنند و می‌گویند امیرالمومنین(علیه‌السلام) زنان را ناقص‌العقل خوانده است.
این ادعا از چند جهت باطل است: اولا: این گونه برداشت‌ها با قرآن در تعارض است، زیرا خداوند متعال در قرآن تأکید می‌کند که تمام انسان‌ها را به بهترین وجه آفریده است[مومنون/14]، پس نمی‌توان مدعی شد که نیمی از ایشان ــ زنان جامعه ــ ناقص آفریده شده‌اند.
دوما: برای استدلال به یک روایت باید شان صدور و فضای تاریخی روایات مورد توجه قرار گیرد، زیرا برخی از ستایش‌ها و نکوهش‌ها مربوط به یک مقطع تاریخی خاص است[زن در آينه جلال و جمال،ص368]، به همین خاطر با تغییر شرائط تغییر می‌کند، از این‌رو می‌بینیم که مولای متقیان در برخی از سخنان خویش مردها را ناقص‌العقل معرفی می‌کند.[نهج‌البلاغه، خطبه97] لذا اینجا نیز به خاطر جنگ جمل، زنان را خطاب قرار می‌دهد، جنگی که توسط یک زن به جامعه اسلامی تحمیل شده است.[شرح نهج البلاغه، ج6، ص214]
سوما: این روایت در صدد بیان کم و کاستی زنان نیست، شاید بتوان گفت حضرت در صدد بیان تفاوت میان زنان با مردان از حیث قوه تحلیل بوده است و به این نکته اشاره دارد که احساسات در زنان نسبت به مردان غلبه دارد، همان‌گونه که در تصمیم‌گیری‌ها مردان بهتر عمل کرده و عقل‌شان بر احساسات‌شان غلبه دارد[برای آشنایی با این تفاوت‌ها ر.ک به مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى، ج19، ص178] از این‌رو زن و مرد زمانی که در کنار یکدیگر قرار گیرند، زندگی حالت توازن به خویش می‌گیرد.
پی‌نوشت
آیت الله جوادی آملی، زن در آینه جمال و جلال،اسرا، 1388ش.
ابن ابی الحديد، شرح نهج البلاغه، مكتبة آية الله المرعشي النجفي، 1404 ق.
مجموعه آثار شهید مطهری، صدرا، تهران، 1390ش.