الف) رعايت مسائل معنوي در هنگام انعقاد نطفهما در روايات اسلامي داريم كه از همان ابتدايي كه زن و شوهري قصد برقراري رابطه زناشويي و بسته شدن نطفه رادارند، رعايت نكات و مسائلي خوب و مفيد است كه اثر مستقيم در روح و جسم بچه اي كه قرار است خداوند به آنها عنايت فرمايد دارد. حضرت امام صادق از اميرالمؤمنين ـ عليهما السلام ـ نقل مي كنند كه فرمودند: هر كسي اراده دارد كه با همسرش رابطه برقرار كند بگويد بسم الله و بالله و بگويد خدايا شيطان را از ما و از چيزي كه روزي ما مي كني، (كه منظور فرزند مي باشد) دور كن. بعد فرمودند: اگر خداوند به آنها فرزندي عطا كند شيطان نمي تواند به او ضرر بزند.
رواياتي اشاره دارندكه زن وشوهر در چه ايامي اراده كنند كه خداوند به آنها فرزند عطا كند.زيرازمان انعقادنطفه تأثير مستقيم بر فرزند مي گذارد. حتي در روايات داريم كه درايام خاصي ازانعقادنطفه اجتناب كنيد.چرا كه درغيراين صورت اگر مشكلاتي براي بچه به وجود آمد كسي را ملامت نكنيد مگر خودتان را.
در حديث مفصلي از امام باقر ـ عليه السلام ـ آمده است كه راوي از حضرت سؤال مي كند:آيا بعضي از اوقات عمل زناشويي كراهت دارد يا خير؟ حضرت جواب مي دهد: بله و هفت موقع را مي شمارند. بعد حضرت مي فرمايند:
و ايم الله لا يجامع احد في هذه الأوقات التي نهي رسول الله ـ صلي الله عليه و آله ـ عنها فيرزق ولداً فيري في ولده ذلك ما يحبُ.(1)
" كسي كه در اين ايام نهي شده توسط پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ با همسر خود همبستر نشود و در غير اين ايام اين عمل را انجام دهد و خداوند به آنها فرزندي عنايت كند آنچه را دوست مي دارد در بچه خود مي بيند يعني آنگونه كه مي خواهد فرزند او باشد همانگونه مي شود."
پس توجه به مسائل معنوي در خلق و خوي فرزند تأثير مستقيم دارد.
ب) تعذيه مناسب از نظر تغذيه به مواردي در روايات ما اشاره شده است كه به برخي از آنها فهرست وار اشاره مي كنيم كه مي توانيد مفصل تر آن را در كتابهايي كه در اين رابطه نوشته شده است ملاحظه فرمائيد.
امام حسن ـ عليه السلام ـ از پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ نقل مي كنند كه حضرت فرمودند:
غذاي زنان باردار شير باشد چون بچه اگر در شكم مادر از شير تغذيه كند قلبش محكم و عقلش زياد مي شود و اگر بچه پسر باشد شجاع مي شود و اگر دختر باشد زنانه آن به گونه اي مي شود كه نزد شوهر خود عزيز مي شود.
در روايتي از امام صادق ـ عليه السلام ـ منقول است كه فرمود: زن حامله «به» بخورد تا فرزندش خوشبوتر و رنگ فرزند صافتر باشد.
يا خوردن گلابي سفارش شده است.
در روايتي آمده كه پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمودند: زني كه تازه وضع حمل كرده خرما بخورد تا فرزندش بردبار شود.
خوردن ماهي، كرفس، لوبيا در تقويت نور چشم بچه و جنين تأثير زيادي دارد. كه حتي خوردن ماهي، در رنگ فرزند تأثير مستقيم دارد، خوردن ميوه ها مخصوصاً سيب درختي هم بسيار مفيد مي باشد.
ج- خواندن قرآن ودعا:اما آنچه تأثير مثبت بر جنين دارد قرآن خواندن است كه تأثير فراوني در روحيات فرزند مي گذارد.
لازم به ذكر است كه مداومت بر خواندن ادعيه اي كه مأثور از اهل بيت ـ عليهم السلام ـ مي باشد، همچنان كه در روح و جان انسان و مادر تأثير دارد، بر جنين و فرزند هم تأثير دارد.
د-ازلحاظ رواني و عاطفي: اگر مادر در دوران بارداري از آرامش روحي و رواني برخوردار باشد و بتواند در همه مراحل بارداري خود را در شرائط مثبت روحي قرار دهد به گونه اي كه هيجانات و استرسهايي كه موجب افسردگي مي شود بپرهيزد، يقيناً فرزند او هم از نظر روحي و رواني دچار مشكل و ناملايمات نخواهد شد.
اما بالعكس مادراني كه در دوران بارداري نتوانند در شرايط مطلوب روحي باشند، فرزندان آن ها هم از اين مشكل بي نصيب نخواهند ماند.
پس در نتيجه فاكتورهاي متعددي وجود دارد كه اگر در كنار هم قرار گيرند و هم راه هم باشند، فرزند انسان در خيلي از موارد آنگونه كه انسان انتظار دارد خواهد بود.
در پايان چند كتاب را به عنوان كمك براي بالا بردن اطلاعات شما معرفي مي نمائيم:
در كتاب ريحانه بهشتي يا فرزند صالح، توصيه هاي عبادي و خوراكي را در ايام بارداري به طور مفصل ذكر كرده است كه براي نمونه يك مورد را ذكر مي كنم. در ماه اول: در روزهاي پنج شنبه و جمعه خواندن سورة يس و الصافات سفارش شده كه آنها را به بخواند و به بدهد، صبح ها كمي سيب شيرين بخورد، روزهاي جمعه قبل از صبحانه انار شيرين بخورد، قبل از طلوع كمي از تربت سيدالشهداء بخورد، در نمازهاي يوميه قبل از نماز حتماً اذان و اقامه را بگويد و دست روي شكم خود بكشد، هر روز دو عدد خرما را سورة قدر بر آنها بخواند و ناشتا بخورد. براي هر ماه اعمال و مطالبي را ذكر كرده است كه براي اطلاعات بيشتر به آن كتاب مراجعه نمائيد.
البته عمده روايات اين مبحث را مرحوم مجلسي در بحارالانوار ج101 ص 77، ابواب اولاد و احكام آنها آورده است. اما خوردني ها هم مانند گلابي، سيب، خرما، كاسني، خربزه، انار، انجير، كندور توصيه شده است.
پاورقی:
1. فروع كافي، بيروت، انتشارات دارالاضواء، ج5، ص 499، باب الاوقات التي يكره فيها الباه.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات