صحابه

صحابه با جانشینی امیرالمؤمنین علیه‌السلام مخالفت کردند. این مخالفت علت‌های مختلفی دارد که دقت در متون دینی این علل را ظاهر می‌سازد.

دشمنان برای تضعیف برخورد قاطع با اغتشاشات، از راه‌های مختلف وارد می‌شوند، یکی از این موارد سوء استفاده از مطالب روایی، فقهی و حقوقی است. معصومین علیهم‌السلام در اجرای حدود و قوانین اسلامی قاطعانه عمل می‌کردند.

بنابر گزارش خطبه فدکیه، رسول‌الله با آزار و اذیت برخی صحابه مواجه شدند و با رحلت به سوی خدا در جوار رحمت و رضوان او آرامش یافتند.

شیعیان نظریه «عدالت صحابه» را مخالف قرآن کریم می‌دانند و صرف مصاحبت و همراهی با رسول خدا را دلیلی بر عدالت، در نظر نمی‌گیرند. مرجعیت علمی و دینی اهل بیت‌ علیهم‌السلام بعد از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله مصونیت شیعیان را در نپذیرفتن چنین دیدگاهی تضمین می‌کند.

پیروی بیشتر مسلمانان از خلفای خودخوانده در بی‌اعتنایی به نصوص جانشینی، دلیل بر واضح نبودن آنها نیست؛ بلکه ناشی از دنیاپرستی و پیروی از شیطان می باشد چه آنکه برخی از صحابه پیامبر در همان دوران تاریک، به ولایت امیرالمومینن علیه‌السلام اعتراف کرده‌اند. 

شیعه معتقد است نمی‌توان قائل به عدالت تمام صحابه پیامبر شد و هر حدیثی نیازمند بررسی سند و محتواست. از همین رو با سختگیری شدید و ارائه دلایل عقلی و نقلی متقن به نقد دیدگاه تحریف قرآن در میان اهل تسنن پرداخته اند.

چرا در مورد آیات قرآن کریم، تفسیرهای گوناگونی داریم؟

عدالت صحابه یکی از مهمترین مسائلی است که بین مکتب تشیع با اهل سنت اختلافات جدی وجود دارد. شیعه، نسبت به صحابه نظری جز آنچه که از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌ و‌آله‌ و سلّم و اهل بیت علیه‌السّلام بیان شده نظری ندارند. بلکه شیعه عدالت، نفاق، فسق برخی از صحابه با ملاک‌های حق سنجیده و نظر خود را نسبت به حالات صحابه اعلام می‌کنند.

پاسخ این سؤال نیز تكراری است، كراراً پاسخ آن گفته شد. اوّلاً:‌ پیروزی مسلمانان، بر فارس و روم عللی داشت: 1. خستگی جهان آن روز روم و فارس بر اثر جنگهای پیاپی و نبودن یك برنامۀ صحیح كه طبقات مختلف كشور را سعادتمند سازد و عدالت را در میان آنان گسترش دهد. و این خود زمینۀ پیدایش این حالت بود كه وقتی ندای عدالت را بشنوند، همگی به آن پاسخ مثبت بگویند.

پیشوایان معصوم برای کاهش فشارها نام خلفا را روی برخی از فرزندان خود می‌گذاردند و در برخی از موارد، ازدواج‌هایی صورت می‌پذیرفت که سپر فشار و بلا باشد، حاصل آن که نوع پیوندها را نمی توان دلیل بر وحدت عقیده گرفت.

- اختلاف در جایگاه صحابه نباید منجر به اهانت شود؛ زیرا صحابه از نظر همه مسلمانان محترم هستند. از نظر شیعه برخی از صحابه عادل و برخی نیز عدالت ندارند.

-منابع تاریخی نقل کرده اند که عده‌ای از مهاجرین و انصار که عبارت بودند از عباس عموی پیامبر، فضل پسر او، زبیر، خالد بن سعيد، مقداد، سلمان، أبوذر، عمار، براء بن عازب، أبی بن كعب، از با ابوبکر بیعت نکرده و به امیرالمؤمنین تمایل داشتند.