برتری ائمه نسبت به پیامبران

رهروان ولایت ـ شکی نیست که پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، برترین مخلوق خداوند متعال و مصداق انسان کامل است؛ بنا بر آیات و روایات بسیاری پس از رسول اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) حضرت علی(علیه‌السلام) برترین مخلوق خداست. تا آن‌جا که در قرآن کریم حدود ۳۰۰ آیه درباره فضایل امیرالمومنین(علیه‌السلام) بیان شده است.[۱] آیه مباهله از جمله آیاتی است که به این حقیقت اشاره دارد؛ در این آیه، حضرت علی(علیه‌السلام) نفس و جان پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) معرفی شده است و همان‌گونه که پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از همه مخلوقات برتر است و او را سید کائنات می‌نامند، حضرت علی(علیه‌السلام) نیز که نفس و جان او است، پس از پیغمبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از همه خلایق برتر خواهد بود؛ برخی از علمای اهل‌سنّت نیز به این مساله اذعان کرده‌اند.[۲] 

افزون بر این، روایاتی نیز مبنی بر برتری حضرت علی(علیه‌السلام) بر پیامبران، در منابع اهل سنّت آمده که علی(علیه‌السلام) تمام کمالات و فضایل انبیای اولوالعزم(علیهم‌السلام) را داراست.[۳] در این مطلب می‌توانید این روایات رو ببینید.[۴] بر همین اساس در برخی کتب اهل‌سنت آمده است که: «90 خصلت از خصلت‌های انبیا در حضرت علی(علیه‌السلام) جمع شده است که در هیچ‌کس دیگری چنین خصوصیتی وجود ندارد».‌[۵]

از آن‌جا که روایاتی چون «أَنَّ أَرْوَاحَكُمْ وَ نُورَكُمْ وَ طِینَتَكُمْ وَاحِدَ»[۶] بر وحدت ائمه دلالت دارد و آنان را نور واحد معرفی می‌کند، پس دیگرِ ائمه نیز مانند حضرت علی(علیه‌السلام) از پیامبران برترند. و شاهد آن، اقتدای عیسی(علیه‌السلام) به حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) پس از ظهور است.[۷] با توجه به این‌که همیشه افضل، امام و پیشوا قرار می‌گیرد، اقتدای عیسی(علیه‌السلام) به حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) خود شاهدی بر افضلیت امام زمان(عج) و ائمه دیگر نسبت به پیامبران است. زیرا اگر عیسی برتر بود، می‌بایست او اقامه نماز کند.

علاوه بر این مطلب، در روایتی از امام صادق(علیه‌السلام) به این برتری ائمه اشاره شده است. حضرت می‌فرماید: «به عیسی‌(علیه‌السلام) دو حرف از حرف‌های اسم اعظم داده شد که به وسیله آن معجزات خود را ظاهر می‌کرد، به موسی‌(علیه‌السلام) چهار حرف، به ابراهیم‌(علیه‌السلام) هشت حرف، به نوح‌(علیه‌السلام) پانزده حرف، به آدم‌(علیه‌السلام) بیست و پنج حرف و خداوند تمام حرف‌ها را برای حضرت محمد‌(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) و اهل‌بیت او جمع فرمود و اسم اعظم هفتاد و سه حرف است که هفتاد و دو حرف آن به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) داده شد و یک حرف آن در پرده است».[۸]

بنابراین، بر اساس آیات و روایات، پس از پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) حضرت علی‌(علیه‌السلام) و دیگر ائمه برترین مخلوقات عالم‌اند؛ آن‌ها حتی از پیامبران(علیهم‌السلام) نیز برترند و تمامی کمالات و امتیازات پیامبران در آنان جمع شده است. 

___________________________________
پی‌نوشت:
[1] گنجی شافعی، کفایه الطالب، ، ص۲۳۱؛ قندوزی، ینابیع الموده، ص۱۲۶.
[2] فخر رازی، تفسیر، ذیل آیه مباهله، ج‌۷، ص‌۸۶.
[3] «من أراد أن ینظر إلی آدم فی علمه و إلی نوح فی تقواه و إلی إبراهیم فی حلمه و إلی موسی فی هیبته و إلی عیسی فی عبادته فلینظر إلی علی بن أبی طالب»؛ گنجی شافعی‏،كفایة الطالب، ص‌۱۲۲، دار احیاء تراث اهل البیت‏، تهران‏، ۱۴۰۴ ق‏؛‏ فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج‏۸، ص‌۲۴۸، داراحیاء التراث العربی‏، بیروت‏، ۱۴۲۰ق‏.
[4] به این مطلب مراجعه کنید: امیرالمومنین برتر از انبیای سابق.
[5] َ أَنَّ أَرْوَاحَكُمْ وَ نُورَكُمْ وَ طِینَتَكُمْ وَاحِدَ؛ بحارالانوار، ج۹۹، ص۱۲۹؛ کامل الزیارات، ص۲۰۱.
[6] «فإنّ فیه تسعین خصلة من خصال الأنبیاء جمعها الله فیه و لم یجمعها فی أحد غیره» قندوزی حنفی، ینابیع المودة لذوی القربی، ص‌۳۰۱؛ شبهای پیشاور، ص‌۴۷۷.
[7] «وَمِنّا مَهْدِی الاُمَّةِ الَّذی یصَلِّی خَلْفَهُ عیسی بْنُ مَرْیمَ»؛ینابیع الموده، ج۳، باب رابع و تسعون، ص ۳۹۴؛ فصول المهمه، ج۲ الفصل الثانی عشر، ص ۱۱۱۴. «نزل عیسی لم ینسخ شیئا مما اتی به رسول الله و لم یتقدم علی امام من امته بل یقدمه و یصلی خلفه»کنز العمال، ج۱۴، ص۲۶۶، ح ۳۸۶۷۳؛ ینابیع الموده ج۲، ص۱۰۱، ح ۲۶۶. المهدی المنتظر (علیه‌السلام)، ص‌۵۷.
[8] «إِنَّ عِیسَی ابْنَ مَرْیمَ أُعْطِی حَرْفَینِ وَ كَانَ یعْمَلُ بِهِمَا وَ أُعْطِی مُوسَی بْنُ عِمْرَانَ أَرْبَعَةَ أَحْرُفٍ وَ أُعْطِی إِبْرَاهِیمُ ثَمَانِیةَ أَحْرُفٍ وَ أُعْطِی نُوحٌ خَمْسَةَ عَشَرَ حَرْفاً وَ أُعْطِی آدَمُ خَمْسَةً وَ عِشْرِینَ‏ حَرْفاً وَ إِنَّهُ جَمَعَ اللَّهُ ذَلِكَ لِمُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیتِهِ وَ إِنَّ اسْمَ اللَّهِ الْأَعْظَمَ ثَلَاثَةٌ وَ سَبْعُونَ حَرْفاً أَعْطَی اللَّهُ مُحَمَّداً اثْنَینِ وَ سَبْعِینَ حَرْفاً وَ حَجَبَ عَنْهُ حَرْفاً وَاحِداً» بحارالانوار، ج۲۷، ص۲۵-۲۶؛ کافی، ج۱، ص۲۳۰.