معرفی کتاب «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم»

رهروان ولایت ـ کتاب «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)» معروف به «مکیال المکارم» اثر مرحوم آیت‌الله سید محمدتقی موسوی اصفهانی(1262-1308 ش) به زبان عربی است.[1] مرحوم موسوی اصفهانی عالمی فاضل و سخنوری توانا بود که از علمای بزرگ اصفهان محسوب می‌شد. از ایشان آثاری به فارسی و عربی بر جا مانده که «مکیال المکارم» از آن جمله است.[2]

سید علت تألیف کتاب را این‌گونه بیان می‌کند:

«... به‌ فکر افتادم کتاب جداگانه‌ای دراین‌باره [امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)] بنگارم که آن فواید را در برگیرد، و به سبک جالبی آن را به رشته تحریر درآورم. ولی حوادث زمان و رویدادهای دوران و ناراحتی‌های پی‌درپی، مانع از انجام این کار می‌شد. تا این‌که کسی را در خواب دیدم که با قلم و سخن نتوان او را توصیف نمود، یعنی مولا و حبیب دل‌شکسته‌ام و امامی که در انتظارش هستیم. او را در خواب دیدم که با بیانی روح‌انگیز چنین فرمود:«این کتاب را بنویس و عربی هم بنویس و نام او را بگذار مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم علیه السّلام همچون تشنه‌ای از خواب بیدار و در پی اطاعت امرش شدم، ولی توفیق یاری‌ام نکرد، تا این‌که در سال گذشته (١٣٣٠ ه‍ ق) به مکّه معظّم سفر کردم، و چون آن‌جا را وبا گرفت، با خداوند(عزوجل) عهد بستم که اگر من‌را از مهلکه نجات دهد و بازگشتم را به‌سوی وطن آسان گرداند، تألیف این کتاب را شروع نمایم. پس خداوند بر من منت نهاد و من‌را به‌ سلامت به وطن بازگرداند. هم‌چنان‌که همیشه مواهب و الطافش شامل حال من بوده است، پس به تألیف اقدام نمودم تا به عهدی که با خداوند بسته بودم، عمل کرده باشم.»[3]

این کتاب ارزش‌مند دارای هشت بخش مهم است که در آن مولف ژرف‌اندیش با استناد به آیات و روایات متعدد، موضوعات بسیار اساسی و سرنوشت‌سازی را که اغلب جنبه کاربردی دارند و مورد ابتلای شیعیان و مسلمانان می‌باشد، مورد کاوش و دقت نظر و تأکید قرار داده است.

1. وجوب شناخت امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)؛

2. امام زمان ما حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) است؛

3. بخشی ازحقوق امام مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) بر ما؛

4. ویژگی‌های حضرت که مستوجب دعای مردم در حق او است؛

5. فواید دعا برای فرج صاحب الزّمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)؛

6. اوقات و حالاتی که در آن‌ها دعا برای حضرت و تعجیل فرج تأکید شده است؛

7. چگونگی دعا برای تعجیل فرج و پاره‌ای از دعاهای مأثور؛

8. در بقیه اموری که سبب قرب به حضرت می‌شود و حضرت را خوش‌حال می‌کند و نزد او پرارزش است.

و به‌ راستی، هیچ کتابی هم‌چون «مکیال المکارم»، شمارا با وظایف و حقوق بنده نسبت به امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) آشنا نمی‌کند. از طرف دیگر، الطاف امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نسبت به بندگان در کتاب به‌ طور مفصل بیان‌ شده است که باعث می‌شود وقتی آن را می‌خوانید احساس کنید این کتاب زنده است و نفس می‌کشد. احساس می‌کنید برگ برگش آن‌قدر برایتان مهم است که می‌خواهید همیشه آن‌را در دسترس داشته باشید و هر از چند گاهی نگاهی به خطوط نورانی‌اش بیندازید.

خوش‌بختانه این کتاب بارها به چاپ رسیده که یکی از مهم‌ترین آن‌ها با تحقیق و اضافات مؤسسه الامام المهدی به زیور طبع آراسته‌شده و همچنین محقق محترم آقای سید مهدی حائری قزوینی آن را به فارسی ترجمه کرده است.

------------------------------------------------

پی‌نوشت
براي مطالعه بيشتر اينجا را كليك كنيد
[1]. شیخ آقابزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ناشر، اسماعیلیان قم و کتابخانه اسلامیه تهران، ۱۴۰۸ ق، ج 22،ص 182
[2]. آقابزرگ تهرانی، طبقات اعلام الشیعه نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، تحقیق، عبدالعزیز طباطبایی، محمد طباطبایی بهبهانی، ناشر، دار المرتضی، مشهد مقدس، چاپ دوم، 1404 ق، ج 1،ص 258
[3]. سید محمدتقی موسوی اصفهانی،  مکیال المکارم، ترجمه، سید مهدی حائری قزوینی، انتشارات مسجد مقدس جمکران، چاپ هفتم، قم، 1387، ج 1،ص 35-34.