من دنبال نحوه استدلال فلسفی قدما به این سایت وارد شدم و نگاهی به نظرات هم داشتم. چون شما چند بار به سوال مطرح شده توسط کانت اشاره داشتین، من هم در همون باب توضیحی میدم. استدلال اصلی کانت اینه که اصطلاحاتی مانند علت و معلول و واجب و ممکن و متناقض که مبنای استدلالهای متافیزیک قرار میگیرند فقط در حیطه ای که کانت پدیدار اسم گذاشته بود صادق هستند یعنی در محدوده جهان چنانکه از طریق حواس ما بر ما ظاهر میشه، و هر چند فیزیک نیوتنی در زمان کانت مسلط بود، اما همه عوالمی که مورد مطالعه فیزیک نیوتنی و کوانتومی و نسبیتی و فیزیکها و مکانیکهای خواهان ترکیب اینها هستند، هم به تمامی داخل در همین عوالم پدیداری هستن. بنابراین هیچ کدوم از اونها، و از جمله نظریات جهانهای موازی و قواعد داخل اتمها، و سایر مواردی که از فیزیکهای جدید اسم بردید، در مورد متافیزیک و به خصوص خداوند و روح، نه صادقند و نه کاذب، یعنی به هیچ وجه نمیشه دریافت که ایا قواعد جهان پدیدار شده بر ما، در متافیزیک هم قابل تعمیم و استفاده هست یا نه. منظور کانت این بود که ادعای کسانی که میخوان از طریق توسل به بدیهیات عالم پدیدار به متافیزیک استدلال کنن راه به جایی نمیبره. در گذشته، این بدیهیات عالم پدیداری، چیزهایی بودند مثل این ادعا که هر پدیده ای علتی داره، که حاصل تطابق اون با هر نوع تجربه در زندگی روزمره افراد بوده. در قرون بیست و بیست و یک، قواعد و نتایج فیزیکهای جدید نسبیت و کوانتوم به عنوان بدیهیات جدید عالم پدیدار شده بر ما معرفی شدن و انواع تجربه های فیزیکی دانشمندان هم ظاهرا اونها رو تایید جمعی کرده. کانت میگه نمیشه این بدیهیات پدیداری رو به متافیزیک تعمیم داد، یعنی همونطور که استدلال فیزیکدان قرن ۱۸ نیوتنی بر رد متافیزیک بر اساس فیزیک زمانه خودش در واقع استدلال نبود و جدل بود، الان هم نمیشه ادعا کرد بدیهیات فیزیک های جدید میتونن چیزی در مورد رد متافیزیک بگن. به عبارت دیگه، هنوز هم فیلسوف میتونه از بعضی بدیهیات عقلی عالم پدیداری شروع کنه و ظاهرا اثباتی برای خداوند و روح ترتیب بده، ولی فیلسوفی دیگه میتونه از بدیهیات عقلی پدیداری شروع کنه و این بار به ظاهر اثباتی در رد خداوند و روح فراهم کنه. کانت میگفت دلیل اینکه این روش استدلال به این شکلها به نتیجه مشخصی نمیرسه اینه که بدیهیات پدیداری اعم از نوع نیوتنی یا کوانتومی یا نسبیتی از حد خودشون میخوان تجاوز کنن و در مورد متافیزیک ادعایی رو رد یا اثبات کنن.
سلام به دوست گرامی مننخ
من دنبال نحوه استدلال فلسفی قدما به این سایت وارد شدم و نگاهی به نظرات هم داشتم. چون شما چند بار به سوال مطرح شده توسط کانت اشاره داشتین، من هم در همون باب توضیحی میدم. استدلال اصلی کانت اینه که اصطلاحاتی مانند علت و معلول و واجب و ممکن و متناقض که مبنای استدلالهای متافیزیک قرار میگیرند فقط در حیطه ای که کانت پدیدار اسم گذاشته بود صادق هستند یعنی در محدوده جهان چنانکه از طریق حواس ما بر ما ظاهر میشه، و هر چند فیزیک نیوتنی در زمان کانت مسلط بود، اما همه عوالمی که مورد مطالعه فیزیک نیوتنی و کوانتومی و نسبیتی و فیزیکها و مکانیکهای خواهان ترکیب اینها هستند، هم به تمامی داخل در همین عوالم پدیداری هستن. بنابراین هیچ کدوم از اونها، و از جمله نظریات جهانهای موازی و قواعد داخل اتمها، و سایر مواردی که از فیزیکهای جدید اسم بردید، در مورد متافیزیک و به خصوص خداوند و روح، نه صادقند و نه کاذب، یعنی به هیچ وجه نمیشه دریافت که ایا قواعد جهان پدیدار شده بر ما، در متافیزیک هم قابل تعمیم و استفاده هست یا نه. منظور کانت این بود که ادعای کسانی که میخوان از طریق توسل به بدیهیات عالم پدیدار به متافیزیک استدلال کنن راه به جایی نمیبره. در گذشته، این بدیهیات عالم پدیداری، چیزهایی بودند مثل این ادعا که هر پدیده ای علتی داره، که حاصل تطابق اون با هر نوع تجربه در زندگی روزمره افراد بوده. در قرون بیست و بیست و یک، قواعد و نتایج فیزیکهای جدید نسبیت و کوانتوم به عنوان بدیهیات جدید عالم پدیدار شده بر ما معرفی شدن و انواع تجربه های فیزیکی دانشمندان هم ظاهرا اونها رو تایید جمعی کرده. کانت میگه نمیشه این بدیهیات پدیداری رو به متافیزیک تعمیم داد، یعنی همونطور که استدلال فیزیکدان قرن ۱۸ نیوتنی بر رد متافیزیک بر اساس فیزیک زمانه خودش در واقع استدلال نبود و جدل بود، الان هم نمیشه ادعا کرد بدیهیات فیزیک های جدید میتونن چیزی در مورد رد متافیزیک بگن. به عبارت دیگه، هنوز هم فیلسوف میتونه از بعضی بدیهیات عقلی عالم پدیداری شروع کنه و ظاهرا اثباتی برای خداوند و روح ترتیب بده، ولی فیلسوفی دیگه میتونه از بدیهیات عقلی پدیداری شروع کنه و این بار به ظاهر اثباتی در رد خداوند و روح فراهم کنه. کانت میگفت دلیل اینکه این روش استدلال به این شکلها به نتیجه مشخصی نمیرسه اینه که بدیهیات پدیداری اعم از نوع نیوتنی یا کوانتومی یا نسبیتی از حد خودشون میخوان تجاوز کنن و در مورد متافیزیک ادعایی رو رد یا اثبات کنن.