غالب روایاتی که به کشتار قریش توسط امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) اشاره دارد از جهت سندی ضعیف هستند.
برپایی حکومت عدل مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) موضوعی است که مورد توافق تمام مسلمانان است و در این زمینه بین مذاهب اسلامی اختلافی وجود ندارد، متأسفانه این اندیشه در طول تاریخ مورد تفسیرهای غلط و گاه غرض ورزانه قرار گرفته است که در ادامه به یکی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
برخی مدعی هستند که قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) قیامی خون‌بار است که در آن سخن از صلح و دوستی نیست وحتی عرب و قبیله قریش نیز از این قاعده مستثنا نیستند، این افراد برای ادعای خویش به یک سری از احادیث اشاره می‌کنند که در مجامع روایی شیعه نقل شده است، این در حالی است که صرف نقل یک یا چند روایت در کتاب‌های حدیثی، شاهدی بر صحت و درستی آن حدیث نیست، بلکه زمانی می‌توان از یک حدیث استفاده کرد که سند و ناقلان آن از افراد مورد اعتماد باشند، و از سوی دیگر با اصول مسلم دین سر ناسازگاری نداشته باشد، در این نوشتار تلاش می‌کنیم به بررسی سند این روایات بپردازیم:
حدیث اول:
امام صادق(عليه السّلام) در حدیثی در مورد قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) می‌فرماید: «... او در حالى كه ... زره رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را پوشیده و شمشير او ذوالفقار را بر دست دارد، و هشت ماه با شمشیر برهنه بر دوش بىباكانه مىكشد، آغاز این کار با بنى‌شبيه است(پردهداران خانه كعبه) پس دست‌هاى ايشان را مىبرد و آن‌ها را در كعبه مىآويزد و منادى آن حضرت اعلام مىكند: اينان دزدان خدايند، سپس به قريش مىپردازد، از ايشان جز شمشير دريافت نمىكند و به ايشان جز شمشير ارزانى نمىدارد».[1]
سند روایت اول: در سند این روایت علی بن ابی حمزه بطائنی وجود دارد که از سرکردگان واقفیه بوده است و علمای رجالی او را تضعیف کرده‌اند به گونه‌ای که در مورد وی نوشته‌اند، کذاب، متهم، ملعون.[2] علاوه بر آن، فرزندش حسن بن علی بن ابی حمزه بطائنی نیز از چهره‌های سرشناسِ واقفیه بوده و در کتب رجالی در ضعف او تردید نشده است[3] به گونه‌ای که کشی می‌نویسد که علی بن حسن بن فضال در مورد حسن بن علی بن ابی حمزه بطائنی گفت: وی کذاب و ملعون است.[4] پس این روایت از جهت سندی به شدت ضعیف است.
حدیث دوم:
ابو بصير از امام صادق(عليه‌السّلام) روايت كرده كه آن حضرت فرمود: «هنگامى كه قائم قيام كند ميان او و عرب و قريش جز شمشير چيزى نخواهد بود، از آنان چيزى دريافت نخواهد كرد جز شمشير...»[5] در سند این روایت نیز این پدر و پسر حضور دارند که همان گونه گفته شد سبب ضعیف شدن سند این روایت می‌شوند.
حدیث سوم:
امام باقر(عليه‌السّلام) فرمود: «آن قائم، به امرى نوين و كتابى تازه و قضايى جديد قيام خواهد نمود، بر عرب سخت خواهد گرفت، او را كارى جز با شمشير نيست، توبه هيچ كس را نمىپذيرد، و در كار خدا از ملامت هيچ شخص خردهگيرى باك ندارد.»[6]
در سند این روایت «محمد بن علی کوفی» وجود دارد که نجاشی در مورد او می‌نویسد: «بسیار ضعیف و فاسد العقیده است، در هیچ چیز به او اعتماد نمی‌شود، پس از آن‌که در کوفه به دروغ‌پردازی شناخته شد، وارد قم گردید، مدتی خدمت احمد بن محمد بن عیسی(اشعری) می‌رسد، سپس به‌غالی بودن مشهور شد، مورد آزار قرار گرفت، احمد بن محمد بن عیسی او را از قم بیرون کرد و برای آن داستانی است.»[7]
پس بنا بر نکاتی که گفته شد، این روایت از جهت سندی ضعیف است، و در اسناد آن افرادی حضور دارند که به دروغ‌گو بودن شهرت دارند، به همین خاطر هیچ وجهی برای قبول این روایات وجود ندارد.
ـــــــــــــــــــــــــــ
پی‌نوشت
[1]. الغيبة للنعمانی، ابن أبی زينب، محمد بن ابراهيم، نشر صدوق، 1397 ق، ص307-308.
[2]. الرجال، حر عاملی، محمد بن حسن، موسسه علمى فرهنگی دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، 1427 ه. ق،ص170.
[3]. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، ۱۳۴۹ـ ۱۳۵۲،ج۱، ص۲۹۰
[4]. اختيار معرفة الرجال، كشى، محمد بن عمر، موسسة آل البيت( عليهم السلام) لإحياء التراث، 1404 ه. ق،ج2، ،ص827.
[5]. الغيبة للنعمانی، ص234.
[6]. الغيبة للنعمانی، ص233.
[7]. رجال، نجاشی، احمد بن على، مؤسسة النشر الإسلامی، 1365 ش، ص332.
برخی مدعی هستند که قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) قیامی خون‌بار است که در آن سخن از صلح و دوستی نیست وحتی عرب و قبیله قریش نیز از این قاعده مستثنا نیستند، این افراد برای ادعای خویش به یک سری از احادیث اشاره می‌کنند که در مجامع روایی شیعه نقل شده است، این در حالی است که صرف نقل یک یا چند روایت در کتاب‌های حدیثی، شاهدی بر صحت و درستی آن حدیث نیست، و این احادیث غالبا ضعیف و از افراد شناخته شده و متهم نقل شده اند.