تقریر دوم برهان فطرت:
بعضی از علمای شیعه برهان فطرت رو جور دیگری تفسیر کردند مثل حضرت امام(رحمة الله علیه) در کتاب چهل حدیثشان. ایشون در این کتاب می نویسه: یکی از فطرت های بشر که هیچ کسی در اون شک نداره، و هیچ آداب و رسومی اونو تغییر نمیده، فطرت میل به کماله. اگر یه چرخی تو تاریخ بزنیم خواهیم دید که این میل در تموم انسانهای طول تاریخ به وضوح قابل دیدنه، بلکه می تونیم بگیم ما در تموم کارهامون دوست داریم همیشه بهترین و کاملترین کارو انجام بدیم.
اگر چه ممکنه در تشخیص کمال به بیراهه برن و اشتباها چیزی رو کمال بدونن که واقعا کمال نیست و توهم کمال کنن؛ اما این حس که به دنبال بهتریت و بالاترین هستیم در تومم انساها وجود داره؛ لذا اگه مرتیه بالاتر و بیشتری رو ببینند دست از اون بر می دارت و به دنبال اون مرتبه بالاتر میرن. بلکه می تونیم بگیم اصلا نفس آدمی حالت سکون و رضایت از چیزی که داره براش تلاش می کنه و بهش هم می رسه رد نداره، و همیشه خواهان مرتبه بالاتر و بیشتر از اون چیزیه که داره؛ به طور مثال اگه آدمی صورت زیبایی رو ببینه خواهان اونه و اگه از او زیباتری رو پیدا کنه قطعا ذیگری رو طلب می کنه، اگه یک شهر رو به ما بدن باز طمع کشوری رو داریم، اگه کشوری رو داشته باشیم طمع چند کشور و سپس طمع کل دنیا رو داریم و اگه به گل دنیا هم برسیم باز طمع بدست آوردن سیاره های دیگه ردو در سر می پرورونیم.
خلاصه اینکه این حس در انسان وجود داره و هرگز سیر نمیشه تا به یک کمال مطلق و بدون کم و کاستی که بهتر از او و بیشتر از او تصور نمیشه که همون کمال و وجود بینهایته دست پیدا کنه. اون وقته که چون به تموم اون چیزی که میخاد رسیه آروم میسه.
بله اون وجود بینهایت و تموم نشدنی فقط خداوند متعاله که تموم کمالات رو داره و هیچ کمبود و نقصی نداره و تا انسان به او نرسه و با او ارتباط بر قرار نکنه همچنان به دنبالش می گرده و حیران و متحیر به این طرف و اون طرف سیر می منه.
توصیح بیشتر:
تموم سلسله بشر در هر رشته و هر طریقی که مشغولند، همیشه خواهان بهترین نوع اونن اگه به مرتبه ای و کمالی تو اون رشته دست پیدا کنن خواهان مرتبه بالاتری هستن و اشتیاق کم نمشه که هیچ بیشتر هم میشه، اهل دنیا و مادیین کمال خودشون رو تو مادیات دیدن و مگه از دنیا سیر میشن، هر چی داشته باسن میگن کمه؛ نمونش امثال هیتلر و دیگر پادشاهانه که هر چی قدرتمند تر می شدن هرس و ولعشون نسبت به کسب قدرت بیشتر می شد. اهل علم و تحصیل کمال خودشون رو تو تحصیل دیدن و هرگز از علم سیر نمیشن؛ اهل آخرت هم برای رسیدن به کمال اخروی تلاش می کنن.
خلاصه اینکه:
تموم بشریت مهمگی دنبال کمالی هستن که هیچ نقصی در اون نباشه، عاشق جمال و کمالی هستن که هیچ عیبی در اون نباشه، عاشق علمی هستن که جهلی در اون نباشه، قدرت و سلطنتی که هیچ عجز و ناتوانی در اون نباشه، حیاتی که در اون موت نباشه،آیا چنین موجودی تو دنیا پیدا میشه؟ هر چیزی رو که تو دنیا می بینیم محدود و پر از نقص و عیبه. در واقع خواستگاه فطری ما یه چیز بیشتر نسیت و اون خداوند متعال، واجب الوجود و کمال مطلقه که هیچ نقص و کمبودی نداره، هیچ عجز و ناتوانی در او راه نداره؛ هیچ جهلی در او راه نداره و جامع جمیع کمالاته. لذا آدمی از درون خدا جو و خدا طلبه، و در واقع خدا رو طلب میکنه، ولی بعضی مواقع ما انسانها اشتباها چیز دیگری رو معشوق خود فرض می کنیم و وقتی بهش می رسیم می بینیم اشتباه کردیم و نفس ما آروم نشد و اون آرامش رو که دنیالش بودیم به دست نیاوردیم؛ لذا قرآن کریم می فرماید:"الا بذکر الله تطمئن القلوب : آگاه باشید که تنها با یاد خدا دلها آرام می شود".1
1-برگرفته از کتاب چهل حدیث حضرت امام خمینی،موسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره)،چاپ 25، 1381ش، ص180 ؛ حدبث 11.