چکیده: بزرگان اهل سنت و افراد مورد وثوق ایشان، درباره اصل فضیلت علی(علیه‌السلام) نسبت به دیگر صحابه چه مطالبی را ذکر کرده‌اند. البته ذکر این مطلب ضروری می‌نماید که آوردن تمام مطالب ایشان در یک پست یک صفحه‌ای قطعا امری محال و ناشدنی است. بنابر این ما ناچاریم از کثرت فضیلت نویسی اهل سنت برای علی(علیه‌السلام) یک
یکی از ویژگی‌های امیرالمومنین(علیه‌السلام) این است که در بسیاری از مواقع سرسخت‌ترین دشمنان ایشان نیز در مقابل فضل و بزرگواری ایشان سر تسلیم فرو آورده و اعتراف به فضایل وی کرده اند.
ما در این پست بر آنیم تا اشاره‌ای داشته باشیم و ببینیم بزرگان اهل سنت و افراد مورد وثوق ایشان، درباره اصل فضایل امیرالمومنین(علیه‌السلام) نسبت به دیگر صحابه چه مطالبی را ذکر کرده‌اند. علمای اهل سنت در این رابطه کتاب‌ها نوشته‌اند و ذکر همه آن‌ها در این مختصر نمی‌گنجد، لذا ما برای رعایت اختصار تنها به چند مورد آن‌ها اشاره می‌کنیم:
فضایل امیرالمومنین(علیه‌السّلام) نسبت به صحابه در کتب معتبر اهل سنت
یکی از کتبی که در این موضوع نوشته شده است کتاب «خصائص علی بن ابی طالب(علیه‌السلام)» نوشته «نسائی» عالم بزرگ اهل سنت است. او در این کتاب فضایل امیرالمومنین(علیه‌السلام) را نقل كرده است. انگیزه وی از تألیف این كتاب این بوده است كه وقتی وی وارد دمشق شد، دید كه مردم از امیرالمومنین(علیه‌السّلام) متنفر هستند و از آن حضرت بدگویی می‌كنند، بنابراین شروع به نوشتن این كتاب كرد؛ چنان‌چه «ابن كثیر دمشقی» می‌نویسد: او کتاب خصائص را در برتری امیرالمومنین(علیه‌السلام) و اهل بیت او بر صحابه نوشت؛ زیرا او مردمان دمشق را در سال 302 دید که از امیرالمومنین(علیه‌السلام) نفرت دارند».[1]
«محب طبرى» از علمای بزرگ اهل سنت و مورد وثوق ایشان از خلیفه دوم «عمر بن خطاب» گزارش كرده است كه رسول خدا(صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله) فرمود: هیچ‌كسى به اندازه امیرالمومنین(علیه‌السلام) فضایل نیکو ندارد؛ فضائل آن حضرت به اندازهایست كه هر كسى به حقیقت آن‌ها برسد، او را به راه راست هدایت مىكند و از گم‌راهى رهایى مىبخشد». «طبرانى» نیز، این روایت را نقل كرده است.[2]
«حاکم نیشابوری» از علمای بزرگ اهل سنت از «محمد بن منصور طوسى» روایت كرده است كه از «احمد بن حنبل» شنیدم، مىگفت: فضایلى كه براى على بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) گزارش شده است به اندازهایست كه، براى هیچ‌یك از صحابه‌ی پیغمبر، آن‌چنان فضایلى، ذكر نشده است».[3]
احمد بن حنبل امام فرقه حنابله کتابی با عنوان «فضایل الصحابه» در فضائل صحابه پیامبر اکرم(صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله) نوشته است. از خود احمد بن حنبل روایت شده است که آن‌چه در فضایل علی(علیه‌السلام) با اسانید صحاح روایت شده در حق هیچ یک از صحابه نیامده است».[4]
«ابن حجر عسقلانى» نیز این عبارت را در کتاب «الصوائق» گزارش کرده است.[5]
»ابن کثیر» از مورخین و محدثین بزرگ اهل سنت گزارش كرده است، مردى از قبیله همدان به نام «برد» بر معاویه وارد شد، در این هنگام «عمرو بن عاص» از امیرالمومنین(علیه‌السلام) بدگویی مىكرد، مرد همدانى خطاب به او گفت: اى عمرو، از پیرمردان خودمان شنیدهام كه رسول خدا (صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله) فرمود: «من كنت مولاه فعلىّ مولاه» و اضافه كرد: آیا این حدیث كه از رسول خدا (صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله) روایت شده، درست است یا نادرست؟ «عمرو» گفت: این حدیث صحیح و درست است و من براى تأیید درستى آن، اضافه مىكنم كه مناقب و فضایل هیچ‌یك از صحابه‌ی پیامبر اكرم(صلّى‌اللّه‌علیه‌وآله) به اندازه مناقب و فضایل على بن ابی‌طالب(علیه‌السلام) نیست! مرد همدانى از شنیدن آن، شگفت زده و بیمناك شد».[6]
از «ابن عباس» روایت شده است كه سیصد آیه در قرآن كریم، در شأن امیرالمومنین(علیه‌السلام) نازل شده است. «ابن عساكر» از «ابن عباس» نقل كرده است، آیاتى كه در قرآن كریم در شأن امیرالمومنین(علیه‌السّلام) روایت شده، در حق هیچ‌یك از صحابه، نازل نشده است و سیصد آیه در قرآن كریم در شأن امیرالمومنین(علیه‌السّلام) نازل شده است.[7]
در نتیجه: این‌ها مختصری از کلمات علمای اهل سنت در برتری امیر المومنین(علیه‌السلام) بر صحابه بود. حال از کسانی که کمی انصاف دارند، سؤال می‌پرسم: آیا با فراوانی فضایلی که برای امیرالمومنین(علیه‌السلام) نسبت به صحابه دیگر در کتب اهل سنت وجود دارد، انصاف است با وجود حضرت، اشخاص دیگر ی سکان‌دار رهبری و خلافت بر مسلمین شوند؟
................................................................................
پی‌نوشت
[1]. البدایة والنهایة ، ج11 ، ص141.
[2].الریاض النضرة، ج2، ص214.
[3]. مستدرك الصحیحین، ج3، ص 107.
[4] . قال الإمام أحمد بن حنبل : ما لاحد من الصحابة من الفضائل بالأسانید الصحاح مثل ما لعلی رضی الله عنه. کثرة فضائل امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) از مقدمه کتاب فضائل الصحابه، ص57.
[5]. الصوائق المحرقه، ص72.
[6]. الامامة و السیاسة ص93.
[7]. فضائل الخمسة من الصحاح الستة، ج1، ص168به نقل از مدینه دمش و تاریخ بغداد.