سایر موضوعات

بسیاری از گناهکاران عواقب ارتکابشان به سیئات و معاصی را تنها مختص به آخرتشان می‌دانند! در صورتی که هرگز اینگونه نیست و گناهان علاوه بر عواقب اخروی، گناهکاران را به عواقب دنیوی آن نیز دچار می‌کنند. 

قلب قاسی، قلبی است که آن لطافت و نرمخویی و رحم و مروت که حاصل از رحمت خداوند متعال است جای خود را به سنگی و سختی و قساوت و بی‌رحمی داده باشد. 

وجه تمایزی که خداوند متعال در خلقت انسان‌ها و سایر موجودات عالم قائل شده است، قوه عقل و اختیار است. بنابراین انسان مانند سایر موجودات تنها برای اهداف دنیوی و تمامی مسائلی که صرفاً به بعد جسمی زندگی انسان‌ها مربوط می‌شود آفریده نشده است. بلکه بنا بر قوه عقلی که خداوند متعال در وجود انسان‌ها قرار داده است، انسان موظف است به اندیشیدن و فکر کردن در خودش و تمامی مسائل پیرامونش برای اینکه با اندیشیدن در خودش، به خداشناسی برسد. 

به طور کلی نفس انسان دارای تعدد در وجود نیست، یعنی اینگونه نیست که می‌گوییم نفس اعلی و نفس سفلی یعنی انسان دارای دو نفس مجزا از هم با این نام‌ها باشد، بلکه این نفس اعلی و نفس سفلی بسته به تعدد حالات و رفتارات نفس انسان است که به طور کلی به این دو مرتبه مربوط می‌شود. 

عُجْب یعنی اینکه انسان وقتی که کار نیکی را انجام می‌دهد به خاطر انجام آن کار نیک در وجودش احساس غرور کند به گونه‌ای که در وجودش به خاطر انجام آن کار نیک ببالد و به گونه‌ای آن کار را بزرگ بپندارد که احساس کند هیچگونه کوتاهی و قصور در انجام آن کار نکرده است. اما برای مقابله با این آفت و رذیلت اخلاقی چه باید کرد؟ 

یکی از مهم‌ترین تاثیرات شکرگزاری از نعمت‌های خداوند متعال، وفور نعمت‌های الهی است، کما اینکه بالعکس آن یعنی ناسپاسی و کفران نعمت‌های الهی، موجب از بین رفتن نعمت‌های الهی می‌شود. در این مطلب می‌خواهیم بررسی کنیم که چرا شکرگزاری موجب وفور نعمت‌های خداوند متعال می‌شود؟ 

ملاک ارزش وقت و زمان بسته به این است که انسان وقت و زمانش را در چه راهی صرف کرده باشد، که بنا به همین نحوه استفاده از وقت و زمان انسان یا سعادتمند تلقی می‌شود و یا خاسر. 

انسان‌ها در مورد ارتکابشان به معاصی و سیئات، یکسان نیستند، بلکه به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند که در این مطلب به بیان این سه دسته می‌پردازیم. 

هیچ وقت بلایا و مصائبی که به جهانیان عارض می‌شود، اعم از سیل و زلزله و بیماری و بسیاری از مصائب دیگر، تنها عامل طبیعی که مربوط به طبیعت کره زمین می‌شود را ندارند، بلکه عامل فراطبیعی و ماورایی که همان آزمون الهی یا تنبیه الهی محسوب می‌شود نیز دارند. 

خداوند متعال غضب و خشم را یکی از قواهای بسیار مهم مانند قواهای دیگر در وجود انسان قرار داده است که انسان باید این قوا را نیز مانند قواهای دیگر در چهارچوب آموزه‌های دینی کنترل کند، در غیر این صورت اثرات زیان باری هم برای خود فرد و هم برای جامعه در پی خواهد داشت. 

وقتی که انسان کاری انجام می‌دهد یا رفتاری می‌کند، در ابتدا به آن کار یا رفتارش علم پیدا می‌کند و در وهله آخر آن را عملی می‌سازد، در واقع علم همان قویت عمل می‌باشد که در وهله آخر به فعلیت عمل تبدیل می‌شود، ملاک این عمل یا رفتار انسان، نیت آن عمل یا رفتار است که جایگاه آن مابین قویت عمل و فعلیت عمل است. 

انسان در تمامی کارهایی که انجام می‌دهد دخیل است، یعنی نمی‌تواند افعالی که انجام داده است را به عوامل خارجی همچون شرایط زندگی و یا اشخاص دیگری مانند دوستان و یا والدین نسبت دهد، چرا که خداوند متعال دو قوه بسیار مهم را به انسان عطا کرده است که به موجودات دیگر عطا نکرده است، و آن دو قوه عبارتست از قوه عقل و ادراک و قوه اختیار.