معرفت به حضرت ولی عصر، زمینه‌ساز ظهور

در زمان غیبت امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) تمام سنت‌های پیامبران دیگر در مورد ایشان جاری می‌شود و فلسفه تمام این سنت‌ها این است که تمام انسان‌ها با تمام تفاوتی که دارند، به کمال مطلوب خود دست یابند.

در این میان یکی از این سنت‌ها طول عمر و غیبت حضرت است، آن‌چنان که امام عسكرى(عليه‌السّلام) مى‏‌فرمايد: «اين پسرم، امام قائم بعد از من است كه آن‌چه از سنت‌هاى الهى در زمينه طول عمر و غيبت، درباره پيامبران جارى شده است، درباره او نیز تحقق مى‏‌يابد...»[1] لذا فلسفه غیبت امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) از این روست که جامعه بشری، احساس عطش و شوق به حضرت پیدا کند.

در این نوشتار تلاش می‌کنیم چگونگی ایجاد شوق و نیاز به امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را در وجود انسان‌ها بررسی می‌کنیم.
رفتارهای انسانی برخواسته از علم آن‌هاست، به همین خاطر انسان به چیزی که نسبت به آن علمی ندارد، علاقه‌ای هم ابراز نخواهد کرد، از همین روی، ما هیچ‌گاه به میوه خوش‌ طعمی که در آفریقا وجود دارد و ما شناختی نسبت به آن نداریم، علاقه‌‎ای نشان نمی‌دهیم و تلاشی برای به دست آوردن آن انجام نخواهیم داد، حال اگر ما دچار بیماری شویم، و این بیماری به قدری شدت یابد که زندگی معمولی را از ما سلب کند، و دکتر متخصصی ویژگی‌ها و صفات آن میوه را برای ما بیان کند و به ما بگوید که تنها راه خلاصی از این بیماری خوردن آن میوه است، در این صورت ما چقدر تلاش خواهیم کرد که آن میوه را به دست آوریم.

بر این اساس، اگر در وجود ما عطشی نسبت به امام زمان وجود ندارد، برخواسته از دو دلیل می‌تواند باشد، یا اینکه ما شناختی نسبت به این وجود مقدس نداریم، و یا اگر شناختی داریم، هنوز به این حقیقت نرسیده‌ایم که وجود ایشان دوای تمام دردهای فردی و اجتماعی ماست.

در این‌جا لازم است که به این نکته اشاره شود که منظور از شناخت امام زمان صرفاً شناخت نام و القاب ایشان نیست، بلکه مقصود، شناخت اهداف ایشان و چگونگی آمادگی در جهت این اهداف است. زیرا که مرور تاریخ به ما نشان می‌دهد که هر زمان مردمی به طرف‌داری از پیشوایی برخواسته‌اند که اهداف وی را به طور صحیح و کامل نمی‌شناخته‌اند، پس از مدتی سرخورده شده و امام خویش را تنها گذاشته‌اند به عنوان نمونه، قوم بنی‌اسرائیل حدود چهارصد سال منتظر حضور حضرت موسی(علیه‌السلام) بوده‌اند[2]  و هدفی جز رهایی از دست فرعونیان برای منجی خویش تصور نمی‌کردند، به همین علت زمانی که از دست فرعونیان نجات پیدا کردند، سر به طغیان زده، و به سخن موسی توجه‌ای نکردند، آن‌چنان که زمانی موسی(علیه‌السلام) از آن‌ها برای ورود به سرزمین مقدس کمک خواست، آنان در پاسخ گفتند: «قالُوا يا مُوسى‏ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها أَبَداً ما دامُوا فيها فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّكَ فَقاتِلا إِنَّا هاهُنا قاعِدُون‏[مائده/24] اى موسى تا آن مردم در آن سرزمين هستند، هرگز ما داخل آن سرزمين نخواهيم شد، و اگر چاره‌‏اى جز گرفتن آن سرزمين نيست، تو با پروردگارت برويد و با آنان بجنگید ما همين‌جا نشسته‏‌ايم‏».

با توجه به این مطالب، ظهور حضرت ولی عصر(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) زمانی محقق می‌گردد که جامعه بشری، احساس شوق و نیاز بیشتری، در وجود خویش ایجاد کند، و شدت این شوق بر خواسته از مقدار معرفتی است که نسبت به اهداف حضرت برای منتظران وجود دارد.

ـــــــــــــــ
پی‌نوشت
[1]. اثبات الهداة، ج 3، ص 488، روايت 20.
[2].  بحارالانوار ج13 ص36 -37.