یکی از آسیب‌های مهمی که جریان مهدویت را تهدید می‌کند پرداختن به امور فرعی و کم اهمیت به جای امور اصلی و با اهمیت است. پرداختن به اموری مانند ازدواج آن حضرت و محل زندگی آن حضرت سبب شده است که مسئله مانند وظایف منتظران نادیده گرفته شود.
هر اندیشه نابی در طول تاریخ از سوی افراد شیاد و جاهل مورد تعرض و آسیب قرار می‌گیرد که در میان این آسیب‌ها، معمولاً سخت‌ترین ضربه‌ها از سوی دوستان جاهل به یک اندیشه وارد می‌شود.
اندیشه ظهور امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) نیز از این قاعده مستثنا نیست، به همین خاطر در طول تاریخ دوستان جاهل ضربات مهلکی به این اندیشه ناب زده‌اند[1] به همین خاطر در این نوشتار به یکی از آسیب‌ها رایج در دوران معاصر اشاره می‌کنیم، و آن را مورد وآکاوی قرار می‌دهیم.
یکی از مهم‌ترین آسیب‌هایی که به اندیشه مهدوی وارد شده است، این نکته می‌باشد که امور فرعی و کم‌اهمیت جایگزین امور اصلی و محوری می‌شود، به گونه‌ای که گاه مسائل اصلی فراموش شده و مسائل فرعی جایگزین آنان می‌شود، که در ادامه به چند مورد فرعی و کم‌اهمیت که در دوران کنونی رواج دارد اشاره می‌کنیم.
الف) یکی از مسائل کم‌اهمیتی که در مورد امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) رواج دارد مسئله ازدواج آن حضرت است، و این‌که آیا ایشان در طول مدت غیبت ازدواج کرده است یا خیر؟ همسر ایشان چه کسی است؟ تعداد همسران احتمالی ایشان چند نفر است؟ آیا همسران حضرت وی را می‌شناخته‌اند یا خیر؟ آیا همسران امام زمان(روحی فداک) مانند ایشان عمری طولانی داشته‌اند یا خیر؟ از سوی دیگر این سوالات درباره فرزندان احتمالی آن حضرت نیز جاری‌ست.
ب) مسئله دیگری که در جامعه رواج دارد، ولی فایده چندانی بر آن مترتب نیست، مسئله محل زندگی آن حضرت است، که در این میان بحث‌ها و کتاب‌های متعددی نوشته شده است، که فایده چندانی ندارند، به عنوان مثال گاه محل زندگی آن حضرت را جزیره خضرا معرفی می‌کنند ــ آن‌چنان که این دیدگاه برخواسته از یک روایت نادر در بحارالانوار[2] است ــ و از آن‌رو که در دوران کنونی تمام کره خاکی کشف شده است، دست به توجیهات مختلف برای پیدا نشدن این جزیره زده‌اند، مانند این‌که آن جزیره در مثلث برمودا است و ... که از محدوده این بحث خارج است.
و مسائل متعددی دیگر که هیچ‌گونه فایده‌ای ندارد.
در مقابل این موضوعات کم اهمیت، امور مهم دیگری وجود دارد که با بررسی و پیاده کردن آن در جامعه می‌توان جامعه مهدوی را به رشد رساند و حتی مردمان دیگر جوامع را که ناآشنا با امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) را با ایشان آشنا کرد.
این مسائل مهم در روایات متعددی از ائمه معصومین(علیهم‌السلام) آمده است، که می‌توان برخی از آن‌ها را ذیل مباحث وظایف منتظران دید.[3] که در ادامه تنها به یکی از این موارد اشاره می‌کنیم.
در ذیل زیارت جامعه کبیره ــ که مهم‌ترین روایات در زمینه امام شناسی است ــ خطاب به ائمه معصومین(علیهم‌السلام) می‌فرماییم: «إِنْ ذُكِرَ الْخَيْرُ كُنْتُمْ أَوَّلَهُ وَ أَصْلَهُ وَ فَرْعَهُ وَ مَعْدِنَهُ وَ مَأْوَاهُ وَ مُنْتَهَاه»؛ به این معنا که «اگر از خوبى ياد شود، آغاز و ريشه و شاخه و سرچشمه و جايگاه و نهايتش شماييد.»؛ اکنون اگر این نکته برای شخصی به خوبی تبیین شود به این حقیقت راه می‌یابد که هر عمل نیکی در زندگی انجام می‌دهد یک پیوند با امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) است. و هر عملی نیکی که می‌تواند انجام دهد ولی آن را انجام نمی‌دهد در حقیقت پشت کردن و روی برگرداندن از ایشان است.
حال اگر شخصی به اعمال خوبی که در طول روز انجام می‌دهد ــ از کمک به همسر و خویشان تا کمک به یک شخص غریبه که در کنار خیابان ایستاده است تا ارباب رجوعی که برای برطرف کردن نیازش به ما رجوع می‌کند و ...ــ با این دیدگاه نگاه کند که با این کار به امام خود نزدیک می‌شود، چقدر جامعه سریع‌تر برای ظهور آماده می‌شود، تا این‌که تنها به دنبال مسائلی باشد که هیچ‌گونه فایده نه برای دنیا و نه برای آخرت دارد.
نتیجه‌گیری: یکی از مهم‌ترین آسیب‌های جریان مهدویت، پرداختن به مسائل فرعی و جایگزین کردن آن‌ها به جای مسائل مهم و اساسی است، که سبب می‌شود تا نگاه ما نگاهی واقع بینانه نباشد، بلکه نگاهی کاریکاتوری به این موضوع است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
پی‌نوشت
[1]. ر.ک. برای آشنایی با برخی از این آسیب‌ها رجوع کنید به، ....
[2]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، انتشارات: دار إحياء التراث العربي، 1403 ق، ج52، ص: 159.
[3]. ر.ک. وظایف منتظران در عصر غیبت.
یکی از آسیب‌های مهمی که جریان مهدویت را تهدید می‌کند پرداختن به امور فرعی و کم اهمیت، به جای امور اصلی و با اهمیت است، که در ادامه به چند مورد از مسائل کم اهمیت اشاره می‌کنیم.
موضوعایت مانند ازدواج حضرت، تعداد همسران حضرت، طول عمر همسران حضرت و این‌که آیا همسران حضرت ایشان را می‌شناسند یا خیر!؟ از اموری است که معمولاً در میان جامعه دینی مطرح می‌شود و اهمیت چندانی ندارد. و به تبع این گونه سوالات، موضوع محل زندگی آن حضرت مطرح می‌شود، که آن نیز اهمیت چندانی ندارد ولی متأسفانه در مورد آن کتاب‌ها و نوشت‌های زیادی مطرح شده است که صحت و سقم آنان چندان مشخص نیست.
در مقابل این امور کم اهمیت، موضوعات متعدد دیگر در روایات وجود دارد که پرداختن به آنان هم زمینه ظهور را زودتر فراهم می‌کند و هم سبب آشنایی دیگر جوامع با آن حضرت می‌شود، ولی متأسفانه پرداختن به این امور فرعی سبب شده است که غالباً این موارد نادیده گرفته شود.