برخی با ارائه حدیث ضعیفی از منابع شیعه، می‌گویند زنانی که متعه می‌شوند، در حد زنان کرایه‌ای هستند که علاوه مشکل ضعف سندی، در ترجمه عبارت نیز خیانت شده است.
شبهه: در نزد شیعه، زنی که متعه می‌شود زن کرایه‌ای است؛ چون از امام صادق(علیه‌السلام) در مورد ازدواج موقت پرسيده شد که آيا فقط بايد چهار زن باشد؟ ایشان گفت: خير، با ١٠٠٠ نفر از اين زنان ازدواج کن، زيرا اين‌ها کرايه‌ای هستند. این حدیث در کتاب‌های معتبر شیعه مانند کافی، استبصار، تهذیب الاحکام و وسائل الشیعه آمده است[1] پس این حدیث، صحیح است. این است منزلت زن صیغه‌ای در نزد شیعه که همانند یک فاحشه کرایه‌ای با او برخورد می‌شود.
پاسخ:
بررسی سندی روایت
باید بدانیم که لزوما هر حدیثی که در کتب چهارگانه شیعه آمده، صحیح نمی‌باشد؛ بلکه همواره باید هر روایتی که در پیش‌روی ما قرار می‌گیرد، عالمانه مورد بررسی سندی و محتوایی قرار گیرد، سپس با قطع به این‌که خللی در سند و دلالت حدیث نیست، حکم به صحت آن روایت شود.
اتفاقا این حدیثی که معاندین وهابی و شیعه‌ستیز به آن استناد کرده‌اند، بر خلاف ادعایشان صحیح نیست؛ چنانکه علامه مجلسی(رحمه‌الله‌علیه) در بررسی سندی این حدیث می‌نویسد: روایت از نظر سندی، مجهول است.[2]
این روایت با همان سند موجود در کافی، در کتاب‌های «استبصار»، «تهذیب الاحکام» و «وسائل الشیعه» نیز ذکر شده که طبیعتا حکم‌شان همان است.
اما حدیث مجهول چیست و حکم آن چیست؟
روایت مجهول، روایتی است که نام تمام، یا برخی از راویان سند آن در منابع رجالی نیامده باشد و اگر هم اشاره‌ای به نام‌شان شده باشد، به دلیل نامشخص بودن هویت‌شان، حکم به جهالت و ناشناس بودن آنها شود.[3]
حدیث مجهول از اقسام حدیث ضعیف است و روایت ضعیف در علم حدیث، از درجه اعتبار ساقط است.
جالب آن‌که روایت دیگری نیز همانند این روایت، از زنی که متعه می‌شود به "مستاجره" تعبیر شده که آن روایت نیز به لحاظ سندی ضعیف است: «عن محمد بن مسلم ، عن أبي جعفر عليه‌السلام في المتعة قال ليست من الأربع لأنها لا تطلق ولا ترث وإنما هي مستأجرة» علامه مجلسی(رحمه‌الله‌علیه) ذیل آن می‌نویسد: «ضعیف علی المشهور»[4]
اگر سند این روایت، صحیح هم باشد، باز شبهه‌افکن را به مقصودش نخواهد رساند؛ چنانکه در پست بعدی با ارائه دلائل، بیان خواهیم کرد که کلمه «مستاجرات» به معنای زنان کرایه‌ای نیست.
________________________
پی‌نوشت
[1]. الکافی، کلینی، تهران، اسلامیه، ج۵ ص۴۵۲، ح7، متن کتاب؛ الاستبصار فیما اختلف الاخبار، شیخ الطائفه أبی جعفر محمّد بن الحسن الطّوسی، المحقق: السيد حسن الموسوی الخرسان، تهران، دار الكتب الإسلاميّة، ج۳، ص۱۴۷، متن کتاب؛ تهذيب الاحکام، شيخ الطائفة أبی جعفر محمّد بن الحسن الطّوسی، المحقق: السيد حسن الموسوی الخرسان، تهران، دار الكتب الإسلاميّة، ج۷، ص259، ح1120، متن کتاب؛ وسايل الشيعه، شیخ حر عاملی، قم، موسسه آل البیت، ج۲۱ ص۲۸، ح26407، متن کتاب.
[2]. مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محمّد باقر بن محمّد تقي المجلسی، تهران، دار الكتب الإسلاميّة، چاپ دوم، ١٤٠٤ق، ج20، ص232، متن کتاب.
[3]. اصول الحدیث و احکامه، آیه الله جعفر سبحانی، قم، مؤسسه امام صادق(علیه‌السلام)، 1414ق، ص 119؛ حدیث‌شناسی، علی نصیری، قم، سنابل، چاپ اول، 1383ش، ج 2، ص 63.
[4]. مرآة العقول، پیشین، ج20، ص231، متن کتاب.
شبهه: در نزد شیعه، زنی که متعه می‌شود زن کرایه‌ای است چون در احادیث آنها چنین آمده است.
پاسخ: اتفاقا این حدیثی که معاندین به آن استناد کرده‌اند، بر خلاف ادعایشان صحیح نیست؛ چنانکه علامه مجلسی(رحمه‌الله‌علیه) در بررسی سندی این حدیث می‌نویسد: «ﺍﻟﺤﺪﻳﺚ ﺍﻟﺴﺎﺑﻊ: ﻣﺠﻬﻮﻝ». روایت از نظر سندی، مجهول است.