هدف خداوند متعال از خلقت انسان چه بود؟

با سلام حقیر این سوال رو تو این پست پاسخ دادم:
http://www.jonbeshnet.ir/news/8092
لطفا مطالعه بفرمایید و اگر سوال دیگری بود در خدمتیم.

نیازی نیست شما هضم کنید، خداوند متعال خودش پیمان گرفته و آن پیمان هم فطرت ماست؛ مطمئن باشید اگر در شرایطی قرار بگیرید که از کل دنیا ناامید شوید، و دستتون از دنیا کوتاه شود مثلا دچار بیماری شوید که تمام دکترها ناامید باشند، باز در این شرایط هم کاملا ناامید نیستید. بلکه از درون به نیرویی فراتر از ماده امید داریم، و آن نیرو خداست؛ این همان فطرت، و همان پیمان است که در شرایط سخت رو می‌شود؛ نقل شده که شخص چتر باز اورپایی که به خدا ایمان نداشت، یک بار چترش باز نشد و از فاصله 1200 متری به زمین خورد، اما نمرد و تنها پاهایش شکت، به او گفتند علت چه بود؟ او گفت در لحظه آخر به خدا ایمان پیدا کردم. این همان فطرت است.

خداوند متعال در مورد خلقت زن و مرد، تفاوتی قائل نشده و هر دو را مساوی دانسته و می‌فرماید: ابتدا از خاک شما را آفریدیم و سپس از آب جهنده؛ پس تفاوتی بین خلقت آنها نیست؛ شما چیز دیگری شنیده اید، البته مستند باشه. بین زن و مرد تنها اختلاف در جسم است، نه در روح؛ روح مادی نیست لذا مذکر و مونث ندارد.

با تشکر از شما که این سوال رو مطرح کردید. ببینید حدود 50 سال پیش شخصی به نام «داروین» که یک جانور شناس و زیست شناس بود، با مطالعه بر روی طبیعت و برخی جانوران به این نتیجه رسید که در طبیعت و در بین جانوران برخی از آنها با تکامل رشد کرده و نسلی بعد از نسل دیگر تکامل یافته است. وی بدون هیچ مدرک و دلیلی این دست آورد خود را تعمیم داد و گفت تمام موجودات زنده از جمله خود انسان نیز مشمول این قاعده هستند و نسل به نسل تکامل یافته اند، و برای انسان شبیه ترین حیوان به انسان که میمون بود را مطرح کرد.
این مطلب تنها یک فرضیه است و هرگز قابل اثبات علمی و تجربی نیست، یعنی نمی توان اولین انسان را پبدا کرد و روی آن مطالعه کرد؛ او خودش نیز هیچ دلیل قانع کننده ای برای فرضیه خود ارائه نکرده است.
این مطلب «داروین» اولا مخالف آموزه های تمام ادیان الهی(اعم از اسلام، مسیحیت، یهود، زردشت و... بود؛ ثانیا در سال های بعد توسط دانشمندان بعدی نقض شد. اما در این میان کمونیست ها و مارکسیست ها به شدت از آن استفاده کردند و آن را مسلم دانستند و با اعتقادات مذهبی به مبارزه پرداختند.
مشکل اساسی این فرضیه این است که اولا قابل اثبات نیست، ثانیا: با مبانی فلسفی هم تعارض دارد، با این بیان که دو موجودی که هر دو دارای روح و قوه تفکر نیستند، چطور می توانند موجودی را خلق کنند که قوه تفکر دارد؛ زیرا در بین موجودات تنها انسان است که می تواند بیاندیشد و فکر کند، حال این روح و این قوه تفکر از کجا حاصل شد، هیچ حیوانی از اول خلقت خود و لو میلیارد سال بگذرد نتوانسته قوه تفکر و اندیشه را دارا شود، یعنی شما نمی توانید یک حیوان دیگر پیدا کنید که به او علم بیاموزید، مثلا بیاموزد 2+2 چهار می شود، یا اینکه مثلا بهترین نوع میمیون را هم بیاورید هرگز نمی تواند یک ساختمان برای شما طراحی کند. اگر سیمان و آجر و گچ و آهن و ... به تمام حیوانات بدهیم هرگز نمی توانند برای ما خانه درست کنند، چون قوه تفکر و انیشیدن ندارند.
حال سوال این است جناب داروین انسانی که روح و تفکر دارد، چگونه از موجودی به وجود بیاید که خود فاقد روح و روان و قوه تفکر است. به همین خاطر که نظر وی مورد استقبال فلاسفه و دانشمندان علوم انسانی قرار نگرفت و طرد گردید.
امیدوارم در این حد برای شما کفایت کند و الا بیشتر توضیح دهم.

با سلام. ببینید دوست عزیز، همان طور که گفته شد؛ بهشت و زندگی راحت و باآرامش هدف نیست، چیزی است که به دنبال هدف می‌آید. هدف، همان کمال و بزرگ شدن و رسیدن به خداوند متعال است، که فی نفسه مطلوب است. شما از هر کسی بپرسید آیا عقل و درایت و تدبیر خوب است یا نه دیوانگی مطلوب است، همه خواهند گفت عقل مطلوب است، این عقل همان رشد و ارتقاء عقلی است که کمال محسوب می‌شود.
پس هدف از زندگی قرب و رسیدن به خداست و این کمال آدمی حسن ذاتی دارد و فی نفسه ارزش است و دیگر سوال بعدی ایجاد نمی‌شود.
نکته اخلاقی: انسان در این دنیا دشمنی بسیار قدرت‌مند و زیرک دارد به نام «شیطان» ، او خوب می‌داند برای هر کس از چه راهی وارد شود تا او را منحرف کند، لطفا با خوتون لج نکنید و اگر مقداری قانع شدید همان را اخذ کنید و به بندگی و اطاعت خداوند متعال بپردازید تا بتوانید این وسوسه ها را از خود دور کنید.

با سلام خدمت شما.

اینکه چیزی برای ما سود و ضرری نداشته باشه و انجام بدیم، خیلی عادیه و در زندگی ما هم جریان داره، چون فضل و بخشش هست و نوعی کمال محسوب میشه، لذا انسان از انجامش لذت میبره، مثلا معلمی که در شهری دور افتاده بدون حقوق و مزایا روزی چند ساعت وقت میذاره و به بچه ها تعلیم میده، یا دکتری که بدون گرفتن حق الزحمه، بیمار خودش رو تنها به خاطر ترحم به او مداوا میکنه، این تعلیم و مداوا هیچ سودی به حال خود او نداره، به خاطر فیض و بخشش و حس کمال طلبی انجام میده.

در مورد خداوند متعال هم همینه، خدا به خاطر اینکه ببخشه و رحم و کنه و مغفرت خودش رو به اجرا در بیاره، انسانی رو خلق کرده که به او ترحم کنه و اون رو کمک کنه، رشدش بده، تعالی ببخشه، و همه این کارا هیچ سودی برای خودش نداره.

این موارد اصلا مثل یه فیلم سینمایی یا تئاتر نیست، وجودی و حقیقیه، خدا انسان رو خلق کرده که با اختیار خودش مسیر هدایت و رشد و تعالی رو طی کنه و خدا هم در این مسیر بهش کمک کنه، این هدف، هدف متعالی است، خدا میخواد انسان در سایه اختیار خودش رشد کنه و از ملائکه بالاتر بره.

پیامبران و جانشینان اونا و امامان رو هم برای کمک به این انسان آفرید که راه درست رو به انسان نشون بدن و خودون هم به شریعت الهی عمل کنن و الگوی زندگی ما باشن، به همین خاطره که در کتب کلامی گفته شده هدف دو جوره گاهی هدف به خود فاعل بر میگرده و گاهی به فعل؛ اگر به فاعل برگرده یعنی سود و ضرری برای فاعل داشته باشه، حتما اون فاعل ناقص بوده و میخواد با این حرکت نقصش رو جبران کنه، اما اگر هدف به فعل برگرده، یعنی فاعل کامله و نیازی به فعل نداره، اما حرکتی انجام داده تا فعلش که محلوقاتش هم هستن به جایی برسن؛ خدا هم از نوع دومه، خدا خودش کامله و هیچ نقص و نیازی به کسی یا چیزی نداره، لذا از خلقت انسان و آسمان و زمین و ملائکه و ... هیچ هدفی برای خودش نداره، اما سودش به خود انسان و دیگر مخلوقات میرسه، لذا هدفش اینه که به مخلوقاتش رحم کنه و فیض برسونه.

با سلام خدمت شما.

ببین دوست عزیز این بحث به صورت مفصل در کتب کلامی اومده و علمای علم کلام مفصل از زمان های گذشته تا کنون در این رابطه صحبت کردن؛ لذا شبهه مطرح و پاسخ داده شده.

اینکه می‌فرمایید خدا بزرگ تر از اونه که هدف داشته باشه، در واقع پایین آوردن خداست، نه بالا بردن او؛ چرا که هیچ عاقلی کار لغو و بیهوده انجام نمیده، اگر بگید خدا هدفی از خلقت نداره، دقیقا به این معناست که هدفی نداره و لغو بیهوده است. خدایی که جامع جمیع کمالاته چطور ممکنه کاری بیهوده و لغو انجام بده و هیچ هدفی از خلقت آسمان و زمین و انسان و ملائکه نداشته باشه، این تصور از خدا خیلی تصوره غلطیه.

شیعه میگه کار بیهوده و لغو انجام دادن قبیحه و خداوند متعال که جامع همه کمالاته و هیچ عیب و نقص و نیازی در او نیست، هرگز عمل قبیحی انجام نمیده، چرا که لازمه ذات پاک و متعالی او، اینه که ازش فقط خوبی و بزرگی و کمال صادر بشه نه قبح و بدی؛ لذا هیچ قبیحی از خدا صادر نمیشه، یکی از کارهای قبیح هم همینه که کاری رو لغو و بیهوده و بدون هدف انجام بده، لذا ما میگیم چون خدا بزرگ تر از اونه که کار بیهوده انجام بده، پس باید از خلقت مخلوقات خودش هدف داشته باشه. 

قرآن هم آیات زیادی در این زمینه داره، بارها فرموده ما آسمان و زمین و آنچه در آن دو هستش رو بیهوده و هیچ و پوچ نیافریدیم، یعنی بدونید از خلقت اونا هدفی داریم، و این یعنی همون حرف شیعه.

لذتی که درباره خدا گفته میشه با لذتی که ما انسان‌ها می‌بریم فرق داره، لذت خدا عقلیه نه جسمی، شما گاهی از اینکه دارای کمالی هستی، مثل علم و سواد یا مساله علمی رو حل کردی یه لذت می‌بری و خوشحال میشی، این لذت رو میگن لذت عقلی؛ خداوند متعال وقتی به خودش نگاه میکنه که کمال مطلقه و هیچ عیب و نقصی نداره و هیچ خللی در او راه نداره و ... از داشتن ازاین کمالات لذت میبره، شاید این آیه از قرآن که خدا به خودش آفرین و «بارک الله» میگه هم به همین معنا باشه: « فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحسَنُ الخالِقينَ-مؤمنون»(مومنون/14)

در کتب کلامی هم گفته شده خوشحالی خدا به معنای پاداشه و ناراحتی خدا به معنای عذابه، لذا خوشحالی و ناراحتی به معنای تغییر حالت در خدا راه نداره، اما لذت بردن از خود، به معنای تغییر حالت نیست، به معنای رضایت از خوده، یعنی خداوند متعال چون در خودش هیچ عیبی نمی‌بینه، همیشه از خودش راضیه و خودش رو دوست داره. 

نکته دوم اینکه: درسته که کنه ذات ربوبی خارج درک و فهم بشره، اما خداوند متعال رو در مقام اسما و صفات می‌توان شناخت و باید شناخت، نمیشه گفت انسان هیچ شناختی از خدا پیدا نمی‌کنه، او چیز مبهم و نامفهومیه؛ نه، این درست نیست، باید اوصاف سلبی و ثبوتی خدا رو شناخت و تمام نواقص و کمبودها رو از اونا جدا کرد. مثلا عقل میگه بدون شک خدا داری علم و قدرت و حیات هستش، این علم قدرت هم باید بی‌نهایت باشند و متناسب با ذات ربوبی او، هر گونه کمبود و نقصی باید از ذات او مبری بشه، یا اینکه عقل میگه خدا بناید جسم داشته باشه، خدا نباید خواب و خوراک و تولید  مثل و ... داشته باشه، این‌ها صفات سلبیه که از خدا دفع میشه.

پس انسان به اندازه درک وفهم خودش می‌تونه مقام اسما و صفات الهی رو درک کنه، اما کنه ذات ربوبی مجهول مطلقه و احدی از اون اطلاع نداره، حتی پیامبران الهی، حتی ائمه اطهار.

با سلام خدمت شما.

اگر منظورتون وحدت وجوده، یعنی در عالم خارج همه چیز خداست و همه اشیا خدا هستن و خدا همه اشیا، این حرف رو برخی از عرفا زدن و معلومه که باطله؛ اونا میگن در خارج یه وجود بیشتر نداریم و اون خداست و تمام اشیا و تمام چیزهایی که در اطراف خودمون می‌بینیم و حتی خود انسان، همگی جزئی از همون وجود هستیم و وجود منحصر در خداست. این حرف خیلی مزخرفه و باطله، اصلا خدا رو مادی دیدن و شان اون رو خیلی پایین آوردن.

اما اگر منظور این باشه که تمام موجودات هر کمالی که دارن از خداست و خدا بر همه چیز و همه کس احاطه داره، و همه اشیا به ذاتش قائم هستن و او قیوم مطلقه، این حرف درستیه. خدا همه چیزه، یعنی هر کس در عالم خلقت، هر کمالی داره از آن خداست و خدا بالاتر از اون رو داره، یعنی خدا خالق و هستی بخش تمام اشیا و موجودات و مخلوقاته.

اینکه همه چیز هم خداست، اگر به این معنا باشه که همه اشیا به اندازه خودشون و کمالاتشون خدا رو نشون میدن، اینم حرف خوبیه، یعنی او بزرگ تر و بالاتر از همه چیزه، اما همه اشیا به انداره خودشون و وجودشون، خدا رو نشون میدن و  دلیلی بر وجود خدا هستن، این حرف درسته، مثلا شما یه آینه کوچیک رو روبروی یه کوه بزرگ بگیر، این آیه تنها قسمتی از وجود کوه رو نشون میده نه همه کوه رو، تمام اشیا و موجودات عالم نیز به اندازه خودشون خدا رو نشون میدن و دقیقا مثل همون آینه خدا رو منعکس میکنن، نه اینکه واقعا خدا باشن، پس این جمله که همه چیز خداست، اگر به معنای آیه و نشانه و دلالت باشه حرف درست و خوبی است، اما اگر به معنای جزئیت و وجودی باشه که هر شی‌ای در خارج، قسمتی از خداست، نه این غلطه و شرکه و انسان از دایره توحید خازج می‌کنه.